بعد از برگشت زدن چک صیادی چه باید کرد

پس از برگشت خوردن چک صیادی، دریافت گواهی عدم پرداخت از بانک، اولین گام حیاتی است. سپس دارنده چک می تواند از طریق سه مسیر قانونی اصلی شامل اجراییه ثبتی، پیگیری حقوقی (از جمله اجراییه مستقیم قضایی) و شکایت کیفری، نسبت به وصول مطالبات خود اقدام کند.

برگشت خوردن چک صیادی، تجربه ای ناخوشایند است که می تواند برای دارنده آن، دغدغه های مالی و حقوقی فراوانی ایجاد کند. آشنایی با مراحل قانونی و مسیرهای موجود برای پیگیری وصول مطالبات، امری ضروری است. قانون جدید صدور چک، ابزارهای قدرتمندی را در اختیار دارندگان چک های برگشتی قرار داده است، اما استفاده صحیح و به موقع از این ابزارها، نیازمند آگاهی دقیق از مقررات مربوطه است. این مقاله به بررسی جامع و تخصصی اقدامات لازم پس از برگشت خوردن چک صیادی می پردازد تا راهنمای کاملی برای افراد متضرر باشد و به آن ها در احقاق حقوق خود یاری رساند.

گام اول و حیاتی: دریافت گواهی عدم پرداخت از بانک و نکات کلیدی آن

پس از آنکه دارنده چک صیادی به بانک مراجعه می کند و حساب صادرکننده فاقد موجودی کافی برای پرداخت وجه چک باشد، بانک موظف است اقدامات لازم را برای ثبت سیستمی برگشت چک و صدور گواهی عدم پرداخت انجام دهد. این گواهی، مهم ترین سند رسمی و قانونی شما برای آغاز هرگونه پیگیری حقوقی یا کیفری است.

گواهی عدم پرداخت سندی رسمی است که توسط بانک صادرکننده چک، پس از عدم موفقیت در وصول وجه آن، به دارنده ارائه می شود. این گواهی به وضوح علت برگشت خوردن چک را بیان می کند که معمولاً شامل «کسری موجودی»، «عدم تطابق امضا»، «مسدودی حساب» یا «دستور عدم پرداخت از سوی صادرکننده» است. تمامی اطلاعات حیاتی چک از جمله مبلغ، تاریخ، شماره سریال، مشخصات صادرکننده و دارنده، در این گواهی ثبت می شود.

محتویات ضروری گواهی عدم پرداخت

اطمینان از وجود اطلاعات کامل و صحیح در گواهی عدم پرداخت، از اهمیت بالایی برخوردار است. این اطلاعات شامل موارد زیر می شود:

• کد رهگیری: پس از ثبت برگشتی چک در سامانه یکپارچه بانک مرکزی (سامانه صیاد)، یک کد رهگیری منحصر به فرد صادر می شود که باید در گواهی عدم پرداخت درج شود. این کد برای پیگیری های بعدی در مراجع قضایی و ثبتی الزامی است.
• علت برگشت: علت دقیق عدم پرداخت وجه چک (مانند کسری موجودی، امضای مغایر، دستور عدم پرداخت و غیره) باید به طور واضح ذکر شود.
• مشخصات کامل چک: شماره سریال چک، تاریخ صدور، تاریخ سررسید و مبلغ چک باید به دقت در گواهی قید گردد.
• مشخصات صادرکننده و دارنده: نام و نام خانوادگی، کد ملی و شماره حساب صادرکننده، به همراه مشخصات دارنده چک، از دیگر موارد لازم است.

قانون جدید چک صیادی تأکید ویژه ای بر ثبت سیستمی اطلاعات برگشتی چک در سامانه بانک مرکزی دارد. این اقدام به صورت آنی توسط بانک انجام می شود و دارنده چک باید از ثبت صحیح کد رهگیری در گواهی اطمینان حاصل کند. کد رهگیری مذکور، مبنای هرگونه اقدام قانونی بعدی، از جمله درخواست صدور اجراییه مستقیم قضایی، خواهد بود.

حفظ و نگهداری دقیق از اصل چک و گواهی عدم پرداخت، امری حیاتی است. این اسناد، دلایل و مدارک اصلی شما برای اثبات حق و طرح دعوا در مراجع قانونی هستند. فقدان یا مخدوش شدن آن ها می تواند فرآیند پیگیری را با چالش مواجه سازد.

گواهی عدم پرداخت، سند بنیادی برای احقاق حقوق دارنده چک صیادی برگشتی است و تمامی مراحل قانونی آتی بر پایه اطلاعات و کد رهگیری مندرج در آن استوار است.

انتخاب مسیر پیگیری: سه راه اصلی برای وصول وجه چک صیادی برگشتی

پس از دریافت گواهی عدم پرداخت، دارنده چک صیادی سه مسیر قانونی اصلی برای وصول مطالبات خود پیش رو دارد. انتخاب هر یک از این مسیرها بستگی به شرایط خاص پرونده، فوریت وصول، تمایل به مطالبه خسارات جانبی و همچنین وجود یا عدم وجود شرایط خاص قانونی دارد. این سه مسیر شامل پیگیری از طریق اداره ثبت اسناد، مراجع قضایی (حقوقی) و مراجع کیفری می شود.

برای تسهیل درک تفاوت ها و انتخاب بهینه، می توان ویژگی های هر روش را در قالب یک جدول مقایسه ای بررسی کرد:

ویژگی	مسیر اجراییه ثبتی	مسیر حقوقی (اجراییه قضایی/دعوای مطالبه)	مسیر کیفری
سرعت	بالا (در صورت معرفی اموال)	متوسط تا بالا (اجراییه مستقیم سریعتر است)	متوسط (رسیدگی در دادسرا و دادگاه)
هزینه	نسبتاً کم (هزینه های ثبتی)	متوسط تا بالا (هزینه های دادرسی بر اساس مبلغ)	نسبتاً کم (هزینه های دادرسی کیفری)
اهرم فشار	توقیف سریع اموال	توقیف اموال، مسدودی حساب، مطالبه خسارت	مجازات حبس (در صورت احراز شرایط)، فشار روانی قوی
امکان مطالبه خسارت	مستقیماً خیر (باید جداگانه حقوقی اقدام شود)	بله (خسارت تأخیر تأدیه و دادرسی)	خیر (هدف مجازات است، نه مطالبه مستقیم خسارت)
شرایط خاص	عدم امکان مطالبه خسارت تأخیر	برای چک های صیادی جدید، اجراییه مستقیم سریعتر است.	محدودیت های زمانی سخت گیرانه (۶ ماهه)

مسیر اول: پیگیری از طریق اداره ثبت اسناد (سریع و کم هزینه)

یکی از سریع ترین و کم هزینه ترین روش ها برای وصول وجه چک صیادی برگشتی، اقدام از طریق اداره اجرای اسناد رسمی است. این روش به ویژه برای افرادی که قصد دارند بدون درگیر شدن در فرآیندهای طولانی دادرسی قضایی، اموال صادرکننده را توقیف کنند، مناسب است.

مزایا

• سرعت بالا: فرآیند صدور اجراییه ثبتی معمولاً سریع تر از تشکیل پرونده قضایی و طی کردن مراحل دادرسی در دادگاه است.
• عدم نیاز به تشکیل دادگاه: برای صدور اجراییه از طریق ثبت، نیازی به اثبات حق در دادگاه و جلسات رسیدگی نیست.
• توقیف سریع اموال: در صورت معرفی اموال مشخص از صادرکننده، اداره ثبت می تواند به سرعت نسبت به توقیف آن ها اقدام کند.

شرایط و مدارک

برای پیگیری از طریق اداره ثبت اسناد، چک باید شرایط خاصی داشته باشد. این روش غالباً برای چک های عادی یا بدون ظهرنویسی (پشت نویسی) مناسب تر است، زیرا مسئولیت ظهرنویسان و ضامنین به طور مستقیم از این طریق قابل پیگیری نیست. مدارک لازم عبارتند از:

• اصل و کپی چک برگشتی.
• گواهی عدم پرداخت صادره از بانک.
• کپی کارت ملی دارنده چک.

مراحل گام به گام

روند اقدام از طریق اداره ثبت به شرح زیر است:

1. مراجعه به اداره اجرای اسناد رسمی: دارنده چک باید با در دست داشتن مدارک لازم، به اداره اجرای اسناد رسمی واقع در محل بانک صادرکننده چک یا محل اقامت صادرکننده مراجعه کند.
2. تکمیل فرم درخواست صدور اجراییه ثبتی: فرم های مربوطه در اداره ثبت تکمیل و درخواست صدور اجراییه ثبتی برای وصول وجه چک ثبت می شود.
3. ارائه مدارک و پرداخت هزینه ها: مدارک به همراه درخواست ارائه شده و هزینه های اداری مربوطه (که معمولاً اندک است) پرداخت می شود.
4. شناسایی و معرفی اموال صادرکننده: پس از صدور اجراییه، دارنده چک می تواند اموال منقول و غیرمنقول صادرکننده (مانند حساب بانکی، خودرو، ملک) را به اداره ثبت معرفی کند تا نسبت به توقیف آن ها اقدام شود.

محدودیت ها

علی رغم مزایای سرعت و هزینه پایین، این روش یک محدودیت مهم دارد: عدم امکان مطالبه مستقیم خسارت تأخیر تأدیه (جریمه دیرکرد) و هزینه های دادرسی. برای مطالبه این خسارات، دارنده چک باید به صورت جداگانه و از طریق طرح دعوای حقوقی در دادگاه اقدام کند.

مسیر دوم: پیگیری از طریق مراجع قضایی (حقوقی – جامع و دارای اهرم فشار)

مسیر قضایی حقوقی، یکی از جامع ترین راه ها برای وصول وجه چک صیادی برگشتی است که امکان مطالبه خسارات جانبی را نیز فراهم می کند. این مسیر شامل دو زیربخش اصلی می شود که با توجه به شرایط چک و اهداف دارنده، می توان یکی را انتخاب کرد.

صدور اجراییه مستقیم از دادگاه (ویژه چک صیادی جدید و سریع ترین روش قضایی)

قانون جدید صدور چک، با هدف تسریع در فرآیند وصول، امکان صدور اجراییه مستقیم برای چک های صیادی را فراهم آورده است. این روش بدون نیاز به طی کردن مراحل طولانی دادرسی و صدور حکم قطعی، به دارنده چک اجازه می دهد تا مستقیماً برای توقیف اموال صادرکننده اقدام کند.

توضیح

این روش جدیدترین و سریع ترین راهکار قضایی برای چک های صیادی است که از زمان اصلاح قانون چک در سال ۱۳۹۷ به وجود آمده است. در این فرآیند، دارنده چک با ارائه گواهی عدم پرداخت دارای کد رهگیری، مستقیماً از دادگاه تقاضای صدور اجراییه می کند و دادگاه بدون ورود به ماهیت دعوا و تنها با احراز صحت اسناد، دستور اجرا را صادر می کند.

شرایط

شرط اصلی استفاده از این روش، آن است که چک حتماً در سامانه صیاد ثبت شده و سپس برگشت خورده باشد. همچنین، گواهی عدم پرداخت باید دارای کد رهگیری باشد که نشان دهنده ثبت سیستمی اطلاعات برگشتی چک است.

مراحل گام به گام

1. مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: دارنده چک باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کند.
2. ثبت دادخواست صدور اجراییه چک صیادی: دادخواست مربوطه با عنوان درخواست صدور اجراییه چک صیادی ثبت می شود.
3. ارائه مدارک: مدارک لازم شامل اصل و کپی چک، گواهی عدم پرداخت دارای کد رهگیری و کپی کارت ملی دارنده، به همراه دادخواست ارائه می شود.
4. ارجاع به دادگاه و صدور دستور اجرا: پرونده به یکی از شعب دادگاه های عمومی حقوقی ارجاع شده و در صورت کامل بودن مدارک، قاضی دستور اجرای چک (اجراییه) را صادر می کند.
5. درخواست توقیف اموال و پیگیری مراحل اجرا: پس از صدور اجراییه، دارنده می تواند لیست اموال صادرکننده را به دادگاه ارائه دهد تا نسبت به توقیف آن ها اقدام شود. این شامل مسدودی حساب های بانکی نیز می شود.

مزایا

این روش دارای مزایای قابل توجهی است:

• سرعت بالا: به دلیل حذف فرآیند دادرسی و صدور حکم، سرعت وصول مطالبات به مراتب بیشتر از دعوای حقوقی معمول است.
• امکان مطالبه خسارت تأخیر تأدیه: برخلاف روش ثبتی، در این مسیر می توان همزمان با درخواست صدور اجراییه، مطالبه خسارت تأخیر تأدیه (بر اساس شاخص بانک مرکزی) و همچنین هزینه های دادرسی را نیز مطرح کرد.
• توقیف اموال: امکان توقیف سریع اموال صادرکننده برای تضمین وصول وجه چک فراهم است.

طرح دعوای حقوقی برای مطالبه وجه و خسارت تأخیر تأدیه (برای سایر موارد)

در مواردی که شرایط صدور اجراییه مستقیم قضایی فراهم نیست (مثلاً چک صیادی نباشد یا ثبت سیستمی نشده باشد) یا دارنده چک به دنبال مطالبه خسارات جانبی بیشتری فراتر از خسارت تأخیر تأدیه است، می توان از طریق طرح دعوای حقوقی معمول اقدام کرد. این روش جامع تر است، اما فرآیند آن زمان برتر خواهد بود.

توضیح

در این روش، دارنده چک باید با اثبات مدیونیت صادرکننده، از دادگاه درخواست صدور حکم برای مطالبه وجه چک و سایر خسارات وارده را کند. این فرآیند مستلزم تشکیل جلسات دادرسی، ارائه دلایل و مدارک و دفاع از خواسته است.

مراحل

1. تنظیم دادخواست: دادخواست مطالبه وجه چک و خسارت تأخیر تأدیه و سایر خسارات (با کمک وکیل یا متخصص حقوقی) تنظیم می شود.
2. ثبت دادخواست: دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت و به دادگاه صالح ارجاع داده می شود.
3. تشکیل پرونده و رسیدگی در دادگاه: پس از ثبت، پرونده تشکیل شده و دادگاه نسبت به تعیین وقت رسیدگی و دعوت طرفین اقدام می کند.
4. صدور حکم و پیگیری اجراییه: پس از بررسی دلایل و مستندات و اتمام دادرسی، دادگاه حکم صادر می کند. پس از قطعی شدن حکم (گذراندن مراحل تجدیدنظر و فرجام خواهی در صورت اعتراض)، می توان درخواست صدور اجراییه برای وصول وجه و خسارات را از دادگاه کرد.

مهلت شکایت حقوقی

برخلاف مسیر کیفری، برای طرح دعوای حقوقی مطالبه وجه چک، محدودیت زمانی جدی وجود ندارد. دارنده چک تا زمانی که دین ساقط نشده یا مشمول مرور زمان (که در قوانین ایران کمتر مصداق دارد) نشده باشد، می تواند اقدام کند. با این حال، تأخیر در اقدام می تواند ریسک عدم دسترسی به اموال صادرکننده را افزایش دهد.

مزایا و معایب

مزیت اصلی این روش، جامعیت بیشتر در مطالبه انواع خسارات و پوشش موارد پیچیده تر است. اما زمان برتر بودن فرآیند دادرسی، از معایب آن محسوب می شود که می تواند وصول مطالبات را به تأخیر بیندازد.

مسیر سوم: اقدام کیفری (اهرم فشار قوی، اما با محدودیت های زمانی شدید)

مسیر کیفری یکی از قوی ترین اهرم های فشار بر صادرکننده چک بلامحل است، زیرا هدف آن مجازات مجرم (صادرکننده) به دلیل صدور چک بدون موجودی است. این روش می تواند فشار روانی و قانونی قابل توجهی بر صادرکننده وارد کند، اما دارای محدودیت های زمانی بسیار سخت گیرانه ای است که عدم رعایت آن ها، حق شکایت کیفری را برای همیشه از بین می برد.

توضیح

شکایت کیفری در واقع با هدف تعقیب و مجازات صادرکننده چک بلامحل انجام می شود، نه صرفاً وصول وجه. در صورت اثبات جرم، صادرکننده ممکن است به مجازات هایی مانند حبس، جریمه نقدی و محرومیت از برخی خدمات بانکی محکوم شود. تهدید به مجازات حبس، اغلب باعث می شود صادرکننده به سرعت نسبت به تسویه وجه چک اقدام کند.

شرایط سخت گیرانه زمانی

محدودیت های زمانی برای طرح شکایت کیفری چک بسیار حیاتی هستند و باید به دقت رعایت شوند:

1. مهلت اول (مراجعه به بانک): چک باید حداکثر ظرف مدت شش ماه از تاریخ صدور آن، به بانک ارائه و برگشت خورده باشد. اگر در این مدت چک به بانک ارائه نشود و گواهی عدم پرداخت دریافت نگردد، حق شکایت کیفری برای همیشه ساقط می شود.
2. مهلت دوم (مراجعه به دادسرا): پس از دریافت گواهی عدم پرداخت از بانک، دارنده چک تنها شش ماه دیگر فرصت دارد تا با مراجعه به دادسرا یا دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، شکایت کیفری خود را ثبت کند.

نادیده گرفتن هر یک از این دو مهلت شش ماهه، به معنای از دست دادن امکان پیگیری کیفری است. تأکید می شود که این مهلت ها کاملاً مجزا و متوالی هستند.

مراحل گام به گام

روند اقدام کیفری به شرح زیر است:

1. مراجعه به دادسرا یا دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: دارنده چک باید با در دست داشتن اصل چک و گواهی عدم پرداخت، به دادسرا یا یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کند.
2. ثبت شکایت کیفری صدور چک بلامحل: شکواییه ای با عنوان صدور چک بلامحل یا صدور چک پرداخت نشدنی ثبت می شود.
3. ارائه مدارک: مدارک لازم شامل اصل چک، گواهی عدم پرداخت (که باید حاوی علت دقیق عدم پرداخت باشد) و کپی کارت ملی، به همراه شکواییه ارائه می گردد.
4. پیگیری مراحل دادرسی: پرونده ابتدا در دادسرا رسیدگی می شود و در صورت احراز وقوع جرم، با صدور کیفرخواست به دادگاه کیفری ارجاع می گردد. در دادگاه، قاضی پس از بررسی مدارک و دفاعیات طرفین، رأی صادر می کند.

مزایا و معایب

مزیت اصلی مسیر کیفری، فشار بسیار زیاد بر صادرکننده است که ممکن است به مجازات حبس (در برخی موارد) نیز منجر شود و اغلب او را مجبور به تسویه وجه می کند. با این حال، عیب بزرگ این روش، از دست دادن این حق با عدم رعایت مهلت های زمانی سخت گیرانه است. همچنین، هدف اصلی این روش مجازات است و وصول مستقیم وجه در اولویت دوم قرار دارد، اگرچه می تواند ابزاری برای تسویه باشد.

نکات کلیدی و ضروری که دارنده چک صیادی برگشتی باید بداند

پس از برگشت خوردن چک صیادی، علاوه بر انتخاب مسیر قانونی مناسب، آگاهی از برخی نکات کلیدی می تواند در فرآیند وصول مطالبات بسیار مؤثر باشد و از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری کند.

مسدود شدن حساب های صادرکننده

یکی از مهم ترین امتیازات قانون جدید چک صیادی برای دارنده، مسدود شدن آنی و خودکار حساب های صادرکننده است. به محض ثبت برگشتی چک در سامانه یکپارچه بانک مرکزی، این سامانه به تمامی بانک ها و مؤسسات اعتباری دستور می دهد که کلیه حساب های صادرکننده چک را به میزان مبلغ کسری چک، مسدود کنند. این اقدام بلافاصله و بدون نیاز به درخواست دارنده انجام می شود و می تواند اهرم فشار قدرتمندی برای وصول وجه چک باشد.

مسئولیت ظهرنویسان و ضامنین

قانون تجارت، مسئولیت ظهرنویسان (کسانی که چک را پشت نویسی کرده اند) و ضامنین را نیز در قبال چک برگشتی پیش بینی کرده است. برای اینکه بتوانید علاوه بر صادرکننده، علیه ظهرنویسان و ضامنین نیز اقدام قانونی کنید، باید مهلت های ۱۵ و ۴۵ روزه را رعایت نمایید:

• اگر محل صدور و پرداخت چک در یک شهر باشد، دارنده چک باید ظرف ۱۵ روز از تاریخ سررسید، برای برگشت زدن چک اقدام کند.
• اگر محل صدور و پرداخت چک در دو شهر مختلف ایران باشد، این مهلت به ۴۵ روز افزایش می یابد.

عدم رعایت این مهلت ها، صرفاً حق پیگیری از ظهرنویسان و ضامنین را از بین می برد و تأثیری بر حق مطالبه وجه از صادرکننده اصلی ندارد.

استعلام اموال صادرکننده

شناسایی و معرفی اموال صادرکننده به مراجع قضایی یا ثبتی، نقش کلیدی در تسریع فرآیند توقیف و وصول وجه چک دارد. دارنده چک می تواند از طریق سامانه های مختلف (مانند سامانه جامع هوشمند اموال و دارایی های محکوم علیه) و با همکاری مراجع قضایی، نسبت به استعلام و شناسایی اموال صادرکننده (اعم از ملک، خودرو، حساب بانکی، سهام و غیره) اقدام کند. معرفی دقیق اموال، زمان رسیدگی و توقیف را به شدت کاهش می دهد.

چک های صیادی ثبت نشده

با توجه به قانون جدید، چک های صیادی که در سامانه صیاد ثبت نشده اند، فاقد اعتبار حقوقی و بانکی هستند. به این معنا که بانک از پذیرش و برگشت زدن چنین چک هایی خودداری می کند. در صورت دریافت چنین چکی، تنها راه پیگیری، طرح دعوای حقوقی اثبات طلب و مطالبه وجه به عنوان یک سند عادی است که فرآیندی بسیار طولانی تر و پیچیده تر دارد و مزایای قانون چک شامل آن نمی شود. بنابراین، همواره قبل از پذیرش چک صیادی، از ثبت آن در سامانه صیاد اطمینان حاصل کنید.

هزینه های پیگیری

پیگیری وصول چک برگشتی، مستلزم پرداخت هزینه هایی نظیر هزینه های دادرسی، حق الوکاله (در صورت استخدام وکیل)، هزینه های کارشناسی و اجرایی است. خبر خوب این است که اکثر این هزینه ها در نهایت از صادرکننده چک قابل مطالبه است. دادگاه یا اداره ثبت، صادرکننده را علاوه بر وجه چک، به پرداخت این هزینه ها نیز محکوم می کند.

مشاوره حقوقی

در صورتی که پرونده چک برگشتی پیچیدگی های خاصی دارد، مبلغ آن زیاد است یا صادرکننده اموالی ندارد، اکیداً توصیه می شود با یک وکیل متخصص در امور چک و اسناد تجاری مشورت کنید. وکیل می تواند بهترین مسیر قانونی را پیشنهاد دهد، در مراحل تنظیم دادخواست و پیگیری پرونده به شما یاری رساند و از تضییع حقوق شما جلوگیری کند.

نتیجه گیری

تجربه برگشت خوردن چک صیادی می تواند دشوار باشد، اما آگاهی دقیق از مراحل و مسیرهای قانونی، به دارنده چک قدرت می دهد تا با اطمینان و قاطعیت حقوق خود را پیگیری کند. قانون جدید چک صیادی ابزارهای قدرتمندی از جمله مسدودسازی حساب ها و امکان صدور اجراییه مستقیم قضایی را برای وصول مطالبات فراهم آورده است.

اهمیت اقدام به موقع، آگاهی از مهلت های قانونی (به ویژه مهلت های شش ماهه برای پیگیری کیفری و ۱۵ تا ۴۵ روزه برای ظهرنویسان) و انتخاب صحیح مسیر قانونی (ثبتی، حقوقی یا کیفری) در این فرآیند بسیار حیاتی است. هر مسیر مزایا و محدودیت های خاص خود را دارد و انتخاب بهترین گزینه، به شرایط ویژه هر پرونده بستگی دارد. با دریافت به موقع گواهی عدم پرداخت، حفظ و نگهداری دقیق اسناد و در صورت لزوم، بهره گیری از مشاوره حقوقی، می توان گام های محکمی برای وصول وجه چک برگشتی برداشت.

عدم تسلیم در برابر این چالش و پیگیری قاطعانه، نه تنها به احقاق حق دارنده چک منجر می شود، بلکه به تقویت فرهنگ اعتباری و شفافیت در معاملات مالی کشور نیز کمک می کند. بنابراین، ضروری است که دارندگان چک های برگشتی، با آگاهی کامل و بدون فوت وقت، نسبت به پیگیری مطالبات خود اقدام نمایند.