عضو سابق داعش رئیس سازمان اطلاعات سوریه شد!

دولت جدید سوریه انتصاب «انس خطاب» به عنوان رئیس سرویس اطلاعات عمومی کشور را به عنوان بخشی از تجدید ساختار شامل نهاد‌های حیاتی دولتی اعلام کرد. رسانه‌های عربی گزارش دادند «تصمیم برای انتصاب انس خطاب به عنوان رئیس سرویس اطلاعات عمومی سوریه در چارچوب تغییرات ساختاری در نهاد‌های امنیتی انجام شده توسط دولت جدید به رهبری احمد الشرع صورت گرفت و هدف آن افزایش کارایی دستگاه امنیتی و توسعه عملکرد آن برای مقابله با چالش‌های کنونی است»

انس خطاب، معروف به «ابواحمد حدود»، یکی از چهره‌های برجسته در صحنه امنیتی سوریه است که در شهر جیرود در قلمون در منطقه قتیفه در حومه دمشق متولد شده است. او ابتدا در دانشگاه دمشق در رشته مهندسی معماری تحصیل، سپس در سال ۲۰۰۸ سوریه را به مقصد عراق ترک کرد. بنا به گزارش ها، انگیزه خروج او از قصد او برای “مبارزه علیه آمریکا” در آن زمان بود.

بر اساس گزارش قبلی شورای امنیت، انس خطاب، به دلیل ارتباط با القاعده در سپتامبر ۲۰۱۴ در فهرست تروریستی‌های تعیین شده توسط ایالات متحده قرار گرفت و نقش مهمی در ارتباط با القاعده در عراق، به منظور دریافت کمک‌های مالی و مادی ایفا کرد. از این رو او به تسهیل کمک‌های مالی و تسلیحاتی برای جبهه النصره قبل از جدایی از القاعده و تغییر نام آن کمک کرد.

پیشتر نیز انس خطاب، به عنوان مدیر کل امنیت داخلی در استان ادلب، خدمت می‌کرد که او را در جایگاه عالی‌ترین مقام دستگاه امنیتی تحریرالشام قرار می‌داد که یکی از قدرتمندترین ابزار‌های هیئت تحریر الشام بود. اما خطاب با اتهاماتی مبنی بر دست داشتن در ترور رهبران جهادی رقیب از طریق حملات هواپیما‌های بدون سرنشین آمریکا نیز مواجه شده است. اتهاماتی که اغلب از سوی جناح‌هایی مانند حراس الدین مطرح می‌شود.

در همین حال، تلویزیون سوریه گزارش داده او مسلط به دو زبان عربی و انگلیسی است و در سال ۲۰۰۸ سوریه را به مقصد عراق ترک کرده تا در آن زمان علیه نیرو‌های آمریکایی کار کند، پس از آن نیز هسته‌های جهادی را در قلمون تعقیب کرد و در نهایت در سال ۲۰۱۲ با الجولانی بیعت کرد و به جبهه النصره پیوست.

در طول سال‌های گذشته، انس خطاب وظیفه نظارت بر سرویس امنیت هیئت تحریر الشام را بر عهده داشت که نفوذ خود را در بیشتر استان‌های تحت کنترل هیئت تحریر الشام گسترش داد. سرویس امنیت ستاد آزادسازی شام (HTS) وظایف متعددی را بر عهده گرفت که مهمترین آنها ایجاد امنیت، جمع آوری اطلاعات، و ایجاد شبکه‌های اطلاعاتی گسترده برای جاسوسی از ساکنان محلی و نظارت بر تحرکات آنها بود.

ناظران سیاسی انتظار دارند که انس خطاب بر اساس تجربه مدیریت امنیت در ادلب که دستگاه امنیتی نقشی کلیدی در تحکیم کنترل هیئت تحریر الشام و از بین بردن مخالفان آن ایفا کرد، «دست راست» احمد الشرع در مقابله با هرگونه مخالفت علیه خود در آینده باشد.

از سوی دیگر برای تحلیلگران غربی ارتباط قبلی خطاب با داعش نگران کننده است. زیرا او برای مدت کوتاهی در کنار آنها جنگید و سپس در جبهه النصره به شهرت رسید. دوره کوتاه او با داعش قابل توجه بود، به ویژه با توجه به اینکه او پیش از همسویی مجدد با هیئت تحریر الشام، سِمت «امیر مرزها» را در صفوف داعش داشت.

 این در حالی است که حضور خطاب در راس یک سازمان اطلاعاتی نشان دهنده تداوم روند حیات سیاسی او در چارچوب هیئت تحریر الشام است که نفوذ خود را بر سرزمین‌های تحت کنترل خود از طریق اقدامات سختگیرانه و فعالیت‌های جمع آوری اطلاعات حفظ کرده است. از این رو سابقه او به عنوان یک افسر نظامی سابق در رژیم قبلی و ارتباط او با جناح‌های شبه نظامی، روایت آشتی ملی الجولانی و شعار او برای ثبات در منطقه را پیچیده می‌کند.

آنچنان که در رخدادی جدید، وزارت اطلاعات سوریه در اولین تصمیم آشکار خود، طی اعلامیه‌ای انتشار هر گونه محتوای رسانه‌ای یا خبری با ماهیت فرقه‌ای را ممنوع کرد. این وزارتخانه توضیح داد که این تصمیم «به نفع تقویت وحدت ملی و حفاظت از بافت سوریه در همه اجزای آن» اتخاذ شده است و تأکید کرد که انتشار هر گونه محتوای رسانه‌ای یا خبری با هدف ایجاد تفرقه یا تبعیض در میان اجزای مردم سوریه اکیدا ممنوع است.