چالش واشنگتن با «نه» جیبوتی به عملیات دریای سرخ

«جیبوتی» کشوری واقع در شرق آفریقا که میزبان پایگاه های دریایی چین، فرانسه و ایالات متحده است، به واشنگتن هشدار داده است که از خاکش برای مقابله با نیروهای مسلح یمن که تجارت جهانی کشتی های مرتبط با رژیم صهیونیستی و حامیانش را هدف می گیرد، استفاده نکند.

به گزارش آیت البرز، «جیبوتی» مستعمره سابق فرانسه با تنها یک میلیون نفر جمعیت، در سال 1977 استقلال یافت و توسط همسایگان بزرگ تر و بی ثبات تر احاطه شده است.

این کشور از شمال با اریتره هم مرز است، کشوری طرد شده طی دو دهه گذشته؛ در جنوب توسط سومالی احاطه شده که سال هاست با شورش تندروها ویران شده است؛ و در غرب آن اتیوپی است که براساس تخمین های ایالات متحده و اتحادیه اروپا، پس از یک جنگ داخلی مرگبار تنها در دو سال، بیش از 500 هزار تن در آنجا کشته شدند.

موقعیت این کشور کوچک شرق آفریقا، در نقطه ای که دریای سرخ با خلیج عدن تلاقی می کند، جیبوتی را به اولویت استراتژیک برای قدرت های بزرگ تبدیل کرده است. این نقطه، پایگاه های نظامی چینی، فرانسوی، ایتالیایی، ژاپنی و ایالات متحده است. به گفته دیپلمات های منطقه، آلمان هم پایگاه دریایی خود را در این کشور می خواهد. توکیو هم اخیرا کشتی های گشت زنی گارد ساحلی جدیدی را عرضه کرده است.

نقشه جیبوتی 

کاپیتان «محمد حسین عمر»، رییس سازمان بنادر و مناطق آزاد جیبوتی در یکی از خطرناک ترین خطوط ساحلی جهان گشت می زند.

تا قبل از شعله ور شدن جنگ رژیم صهیونیستی علیه حماس و ملت فلسطین در هفت ماه پیش، عمدتا قاچاقچیان انسان و قاچاقچیان مواد مخدر بودند که ناوگان نزدیک به 70 قایق گشتی گارد ساحلی عمر را به خود مشغول می کردند. اما از زمانی که نیروهای مسلح ارتش یمن حمله به کشتی های تجاری در دریای سرخ را آغاز کردند، این افسر گارد ساحلی هرگز تا این حد تحت فشار نبوده است.

دیپلمات های غربی می گویند که به موازات آن، جیبوتی به عنوان یک مرکز اطلاعاتی شهرت پیدا کرده است. یک «برلین جنگ سرد» را در شاخ آفریقا تصور کنید، اما این بار به عنوان نقطه تلاقی بین غرب و جهان عرب.

به گفته یک دیپلمات، «یک ضرب المثل قدیمی وجود دارد که می گوید جایی که کالاها باشند، اطلاعات هم هست. این مکان یک بندر است و افسران اطلاعاتی به چنین نقاطی نیاز دارند.»

گشت آمریکا در بندر جیبوتی

این سرمایه گذاری های بین المللی در سخت افزار نظامی و جمع آوری اطلاعات، هرگز مهم تر از این به نظر نمی رسید. نیروهای ارتش یمن که در پی جنگ غزه و حمایت های تمام عیار آمریکا و دیگر متحدان رژیم صهیونیستی از اقدامات نظامی کورکورانه آن در این جنگ، کشتی های مرتبط با آن ها را در دریای سرخ و خلیج عدن هدف حملات موشکی و پهپادی قرار داده و یا اقدام به توقیف آن ها کرده اند، گفته اند تا زمان متوقف شدن حملات رژیم صهیونیستی و حمایت ها از آن، این اقدامات تلافی جویانه ادامه خواهند داشت.

براساس گزارش صندوق بین المللی پول، در دو ماه اول سال 2024، تجارت از طریق کانال سویز که در بالای دریای سرخ قرار دارد، نسبت به سال گذشته 50 درصد کاهش یافته است.

جیبوتی – منطقه ای به وسعت ماساچوست – طی دو دهه گذشته با موفقیت خود را به عنوان یک دارایی ضروری در این منطقه معرفی کرده است. این به آن اهرمی می دهد، اما برای حفظ بی طرفی خود که از زمان شروع بحران دریای سرخ تحت فشار بوده، باید از موقعیت دشوار دیپلماتیک عبور کند.

جیبوتی منتقد اقدام نظامی رژیم صهیونیستی در غزه است که طبق گفته وزارت بهداشت تحت کنترل حماس در غزه، جان بیش از 35 هزار تن از جمله زنان و کودکان را گرفته است. با این وجود جیبوتی بی سر و صدا به کشتی های نیروی دریایی ماموریت «اسپیدز» اتحادیه اروپا با ماموریت حفاظت از کشتی های باری در دریای سرخ، اجازه سوخت گیری و استفاده از امکانات بندری خود را داده است. چندین کشتی آسیب دیده در عملیات های موشکی ارتش یمن به دست نیروهای محلی در جیبوتی تعمیر شده اند.

بیلبورد حمایت از فلسطین در جیبوتی

در پی عملیات های ارتش یمن، بندر کانتینری جیبوتی شاهد رونق اقتصادی است. اکنون کشتی های بیشتری پهلو می گیرند تا کالاها را در کشتی های کوچک تر تخلیه کنند و آنها را از دریای سرخ عبور دهند.

«ابوبکر عمر هادی» رییس سازمان بنادر و مناطق آزاد جیبوتی تخمین می زند که درآمد بندری کشورش در سال جاری نسبت به سال 2023 با یک سوم افزایش به حدود 600 میلیون دلار خواهد رسید.

براساس داده های منتشر شده توسط نیروی دریایی اتحادیه اروپا که در منطقه فعال است، از نوامبر بیش از 150 عملیات از سوی ارتش یمن علیه کشتی های تجاری و نظامی در دریای سرخ صورت گرفته است. وقفه 10 روزه عملیات ها در اواسط آوریل، جای خود را به حملات مجدد در روزهای اخیر داده و تاکنون 11 مورد در ماه مه رخ داده است.

به گفته مقامات و وزرا، اگر اقتصاد جیبوتی حول بنادر و موقعیت آن بنا شده باشد، بقای آن به بی طرفی بستگی دارد. آنها می گویند که این به بوته آزمایش گذاشته شده است.

«عبدالقادر کامل محمد» نخست وزیر جیبوتی می گوید پس از آغاز حملات موشکی ارتش یمن در ماه اکتبر، ایالات متحده درخواست مجوز برای انجام عملیات علیه این گروه از داخل پایگاه دریایی خود در جیبوتی کرد. نخست وزیر جیبوتی افزود: «اما دولت ما گفت نه.»

 عبدالقادر کامل محمد

کامل محمد در گفت وگو با شبکه بلومبرگ می گوید: «از ابتدا خیلی واضح بوده است. ما نمی خواهیم وارد جنگ شویم. آمریکا آنجاست و ما به آنها گفته ایم مراقب باشید جنگ را به اینجا نیاورید.»

او می افزاید: «جیبوتی همچنان روابط خوبی با ایالات متحده دارد.»

این کشور همچنین در حال مذاکره مجدد درباره پیمان همکاری دفاعی با فرانسه است که شامل تعهد این قدرت استعماری سابق برای ارایه کمک نظامی، در صورت نیاز جیبوتی است.

ایالات متحده اجازه دارد یک سیستم دفاع ضد موشکی در این کشور برای محافظت از پایگاه خود نصب کند، اما مجاز به پرتاب پهپادهای نظارتی برای نظارت بر ارتش یمن از جیبوتی یا شلیک موشک ها نیست.

همچنین دیپلمات ها می گویند چین به طور جداگانه از دولت جیبوتی خواسته است که اجازه ندهد هواپیماهای آمریکایی بر فراز پایگاه دریایی چین در این کشور در فاصله بسیار پایین پرواز کنند و بر تعادل ظریفی که مقامات باید انجام دهند، تاکید می کنند.

سفارت چین در جیبوتی به درخواست برای اظهار نظر پاسخی نداده است.

بندر جیبوتی

وزارت دفاع ایالات متحده در پاسخ به اینکه آیا واشنگتن از انجام عملیات تهاجمی از جیبوتی خودداری کرده است، گفت اقداماتی را برای «تقویت بازدارندگی منطقه ای» در برابر حملات ارتش یمن انجام می دهد. یکی از سخنگویان وزارت دفاع آمریکا گفت: «جیبوتی خود را به عنوان شریکی مشتاق و توانا در مبارزه با سازمان های افراطی خشونت آمیز ثابت کرده است. حملات حوثی ها علیه کشتی های تجاری یک مشکل بین المللی است که راه حل بین المللی را می طلبد.»

به گفته دیپلمات هایی در جیبوتی که در مورد مسایل امنیت ملی صحبت کردند و خواستند ناشناس بمانند، پاسخ ایالات متحده به جواب رد جیبوتی، تشکیل یک نیروی ایتلاف چندملیتی مستقر در بحرین بود.

«الکسی محمد» مشاور ارشد «اسماعیل عمر غیله» رییس جمهور 76 ساله جیبوتی، با تاکید بر اینکه چرا بی طرفی برای کشورش حیاتی است، می گوید: «در زمان جنگ سرد، شما یا باید طرفدار غرب می بودید یا شرق. حال دیدگاه مردم جیبوتی و سیاست خارجی رییس جمهور این است که در هر موقعیتی، چه غزه و چه در دریای سرخ، موضعی عینی داشته باشند.»

رییس سازمان بنادر و مناطق آزاد جیبوتی می گوید که آینده این کشور به توانایی آن در جلوگیری از هرج و مرج اطراف بستگی دارد، اما این می تواند دشوار باشد. او می گوید: «جیبوتی چشم طوفان است. این میانه، اوضاع آرام است اما سومالی، یمن، اریتره و اتیوپی در اطراف کانون طوفان هستند.»

پایان خبر آیت البرز