معنی کیفری در دادگاه

معنی کیفری در دادگاه به حوزه رسیدگی به اتهامات جرمی و اعمال مجازات های قانونی مربوط می شود؛ یعنی هر عملی که در قانون جرم انگاری شده باشد و مستلزم کیفر (مجازات) باشد، در صلاحیت دادگاه های کیفری قرار می گیرد. این دادگاه ها مسئولیت بررسی وقوع جرم، شناسایی متهم، و در نهایت صدور حکم بر اساس قوانین مجازات اسلامی و آیین دادرسی کیفری را بر عهده دارند.

درک صحیح مفاهیم حقوقی، به ویژه در حوزه کیفری، برای هر شهروندی از اهمیت بالایی برخوردار است. مواجهه با نظام قضایی، چه به عنوان شاکی و چه به عنوان متهم، می تواند پیچیدگی ها و چالش های فراوانی داشته باشد. آگاهی از این مفاهیم، افراد را قادر می سازد تا حقوق و مسئولیت های خود را بهتر شناخته و در مواجهه با مسائل قضایی، تصمیمات آگاهانه تری اتخاذ کنند. در واقع، شناخت ماهیت دعاوی کیفری، انواع دادگاه های مربوطه و فرآیندهای رسیدگی، گامی اساسی در جهت حفظ حقوق فردی و اجتماعی و کمک به اجرای عدالت است.

کیفری یعنی چه؟ تعریفی روشن و کاربردی در نظام قضایی

واژه کیفری از ریشه کیفر به معنای مجازات، جزا، عقوبت و تنبیه برگرفته شده است. در اصطلاح حقوقی، این واژه به تمامی اعمال و فرآیندهایی اشاره دارد که مرتبط با نقض قوانین جزایی (کیفری)، ارتکاب جرم و اعمال مجازات های پیش بینی شده در قانون هستند. نظام حقوقی ایران، کیفری را در بستر مفاهیمی چون جرم و مجازات تعریف می کند که اساس آن در قانون مجازات اسلامی و قانون آیین دادرسی کیفری تبیین شده است.

هنگامی که از یک دعوای کیفری سخن به میان می آید، منظور پرونده ای است که در آن، فرد یا افرادی مرتکب عملی شده اند که قانون آن را جرم تلقی کرده و برای آن مجازات تعیین کرده است. هدف اصلی در رسیدگی به دعاوی کیفری، احراز وقوع جرم، شناسایی مرتکب و اجرای عدالت از طریق اعمال مجازات مناسب است. این مجازات ها می تواند شامل حبس، جزای نقدی، شلاق، اعدام و دیگر انواع کیفر باشد.

تفاوت اساسی بین دعاوی کیفری و دعاوی حقوقی، در موضوع رسیدگی و هدف نهایی آن ها نهفته است. در حالی که دعاوی حقوقی به اختلافات بین افراد بر سر حقوق و تعهدات مدنی (مانند قراردادها، ارث، مالکیت) می پردازند و هدف آن ها جبران خسارت یا احقاق حق است، دعاوی کیفری به نقض قوانین عمومی جامعه و امنیت آن توجه دارند و هدفشان مجازات مرتکبین جرم است. نکته قابل توجه این است که اصطلاحات کیفری و جزایی در نظام حقوقی ایران مترادف بوده و هر دو به یک مفهوم اشاره دارند. بنابراین، دادگاه کیفری همان دادگاه جزایی است و تفاوتی در ماهیت آن ها وجود ندارد و صرفاً تفاوت در واژگان به کار رفته است.

دادگاه کیفری چیست؟ ساختار و وظایف اصلی

دادگاه کیفری، یکی از ارکان اصلی نظام قضایی کشور، مرجعی تخصصی است که به منظور رسیدگی به انواع جرائم و صدور احکام قضایی متناسب با آن ها تأسیس شده است. این دادگاه ها، مسئولیت حیاتی حفظ نظم و امنیت جامعه و اجرای عدالت را بر عهده دارند.

وظایف اصلی دادگاه های کیفری

دادگاه های کیفری در راستای وظایف خود، مسئولیت های متعددی را بر عهده دارند که از جمله مهمترین آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• احراز وقوع جرم و انتساب آن به متهم: نخستین وظیفه دادگاه، بررسی دقیق شواهد و مدارک برای اطمینان از وقوع جرم و سپس تشخیص اینکه آیا متهم فعلی همان مرتکب جرم است یا خیر.
• تعیین مجازات یا اتخاذ تدابیر تأمینی و تربیتی: در صورت اثبات جرم و انتساب آن به متهم، دادگاه بر اساس قوانین موجود، مجازات متناسب را تعیین می کند. در برخی موارد، به ویژه برای اطفال و نوجوانان، تدابیر تأمینی و تربیتی جایگزین مجازات می شوند.
• حمایت از حقوق بزه دیدگان: علاوه بر رسیدگی به جنبه عمومی جرم، دادگاه کیفری باید به حقوق بزه دیدگان نیز توجه کرده و در صورت لزوم، در خصوص جبران خسارات وارده به آن ها نیز تصمیم گیری کند.
• حفظ نظم و امنیت جامعه: با اعمال قانون و مجازات مجرمین، دادگاه کیفری به حفظ نظم عمومی و پیشگیری از ارتکاب جرائم آتی کمک می کند.

تفاوت های بنیادین دادگاه کیفری و دادگاه حقوقی

برای درک عمیق تر نقش دادگاه کیفری، مقایسه آن با دادگاه حقوقی ضروری است. اگرچه هر دو مرجع قضایی هستند، اما در ماهیت، اهداف و فرآیندهای رسیدگی تفاوت های اساسی دارند:

معیار	دادگاه کیفری	دادگاه حقوقی
موضوع رسیدگی	جرائم (اعمال ممنوعه و دارای مجازات قانونی)	اختلافات مدنی (مانند قراردادها، ارث، مالکیت، خانواده)
طرفین دعوا	شاکی (یا مدعی العموم) و متهم	خواهان و خوانده
نحوه شروع رسیدگی	شکایت، اعلام جرم، گزارش ضابطین، کیفرخواست	دادخواست
هدف نهایی	مجازات متهم، اقدامات اصلاحی و تأمینی، احیای نظم عمومی	جبران خسارت، احقاق حق، اجرای تعهد
بار اثبات	اثبات جرم فراتر از هرگونه شک معقول (اصل برائت)	اثبات ادعا با ارائه دلیل و بینه

انواع دادگاه های کیفری در ایران و حدود صلاحیت آن ها

نظام قضایی ایران، دادگاه های کیفری را بر اساس نوع، اهمیت و میزان مجازات جرائم به انواع مختلفی تقسیم بندی کرده است تا رسیدگی ها به صورت تخصصی تر و کارآمدتر انجام شود. این تقسیم بندی عمدتاً بر پایه مواد ۲۹۴ و ۳۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری صورت گرفته است.

دادگاه کیفری یک

دادگاه کیفری یک، مرجعی است برای رسیدگی به جرائم بسیار مهم و سنگین که مجازات های شدیدی را در پی دارند. این دادگاه با ترکیب پیچیده تری از قضات تشکیل می شود.

• ساختار و ترکیب: دادگاه کیفری یک متشکل از یک رئیس و دو مستشار است. جلسات رسیدگی با حضور حداقل دو عضو رسمیت می یابد و رأی دادگاه با نظر اکثریت صادر می شود.
• صلاحیت: طبق ماده ۳۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری، جرائمی که در صلاحیت دادگاه کیفری یک قرار می گیرند، عبارتند از:
  1. جرائمی که مجازات قانونی آن ها سلب حیات (اعدام) باشد.
  2. جرائمی که مجازات قانونی آن ها حبس ابد باشد.
  3. جرائمی که مجازات قانونی آن ها قطع عضو یا جنایات عمدی علیه تمامیت جسمانی با میزان نصف دیه کامل یا بیشتر باشد.
  4. جرائمی که مجازات قانونی آن ها تعزیر درجه سه و بالاتر باشد. (مجازات تعزیری درجه سه شامل حبس بیش از ده تا پانزده سال، جزای نقدی بیش از ۳۶۰ میلیون ریال تا ۵۵۰ میلیون ریال، و محرومیت از حقوق اجتماعی بیش از ده تا پانزده سال است).
  5. جرائم سیاسی و مطبوعاتی.
• نحوه شروع رسیدگی: در اغلب موارد، رسیدگی در دادگاه کیفری یک با صدور کیفرخواست از سوی دادسرا و پس از انجام تحقیقات مقدماتی آغاز می شود.

دادگاه کیفری دو

دادگاه کیفری دو، دادگاهی با صلاحیت عام است و به بسیاری از جرائم روزمره رسیدگی می کند که در صلاحیت دادگاه های دیگر نیست.

• ساختار و ترکیب: دادگاه کیفری دو با حضور یک قاضی (رئیس دادگاه یا دادرس علی البدل) تشکیل و رأی صادر می شود.
• صلاحیت: ماده ۳۰۱ قانون آیین دادرسی کیفری بیان می دارد که دادگاه کیفری دو صلاحیت رسیدگی به تمامی جرائم را دارد، مگر آن دسته از جرائمی که رسیدگی به آن ها صراحتاً در صلاحیت دادگاه دیگری (مانند کیفری یک، انقلاب، اطفال و نوجوانان، یا نظامی) باشد. به عبارت دیگر، این دادگاه صلاحیت عام دارد و به جرائمی نظیر کلاهبرداری، خیانت در امانت، سرقت های کوچک، توهین، ضرب و جرح غیرموجب قطع عضو و سایر جرائم با مجازات های سبک تر رسیدگی می کند.
• نحوه شروع رسیدگی: عموماً با کیفرخواست صادر شده از دادسرا، پرونده به این دادگاه ارسال می شود.

صلاحیت دادگاه ها در نظام کیفری ایران دقیقاً تعیین شده است تا از تداخل و بی نظمی در رسیدگی ها جلوگیری شود و هر جرم در مرجع تخصصی خود مورد بررسی قرار گیرد. این تقسیم بندی به افزایش کارایی و دقت فرآیندهای قضایی کمک شایانی می کند.

جدول مقایسه ای: تفاوت دادگاه کیفری یک و دو

برای روشن شدن تفاوت های این دو مرجع مهم، می توان آن ها را از جنبه های مختلف مقایسه کرد:

معیار	دادگاه کیفری یک	دادگاه کیفری دو
نوع جرم	جرائم سنگین و مهم (سلب حیات، حبس ابد، قطع عضو، تعزیر درجه سه و بالاتر، سیاسی و مطبوعاتی)	کلیه جرائم به جز مواردی که صراحتاً در صلاحیت دادگاه های دیگر است (صلاحیت عام)
ترکیب قضات	یک رئیس و دو مستشار (با حضور حداقل دو عضو رسمیت می یابد)	یک قاضی
محل تشکیل	معمولاً در مرکز استان یا به تشخیص رئیس قوه قضائیه در حوزه قضایی شهرستان ها	در مقر هر شهرستان
نحوه اعتراض به رأی	فرجام خواهی در دیوان عالی کشور	تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر استان

سایر مراجع قضایی با صلاحیت کیفری

علاوه بر دادگاه های کیفری یک و دو، مراجع قضایی دیگری نیز در نظام حقوقی ایران با صلاحیت کیفری وجود دارند که هر یک به دسته ای خاص از جرائم رسیدگی می کنند:

دادگاه انقلاب

این دادگاه به جرائم خاصی رسیدگی می کند که عمدتاً علیه امنیت داخلی و خارجی کشور تلقی می شوند. مواردی نظیر محاربه، افساد فی الارض، بغی، جرائم مربوط به مواد مخدر، قاچاق اسلحه، توهین به بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران و مقام معظم رهبری، و تبانی و اجتماع علیه جمهوری اسلامی ایران در صلاحیت این دادگاه قرار دارند.

دادگاه اطفال و نوجوانان

این دادگاه به جرائم ارتکابی توسط افراد زیر ۱۸ سال تمام شمسی رسیدگی می کند. رویکرد اصلی این دادگاه، اصلاحی و تربیتی است تا مجازاتی، و در تمامی مراحل رسیدگی، حضور مشاوران متخصص الزامی است. هدف از این دادگاه، حمایت از اطفال و نوجوانان و بازپروری آن ها است.

دادگاه نظامی

این دادگاه به جرائم خاص نظامیان و نیروهای انتظامی که در حین انجام وظایف نظامی و انتظامی خود مرتکب می شوند، رسیدگی می کند. جرائم عمومی ارتکابی توسط این افراد در صلاحیت دادگاه های عمومی (کیفری یک یا دو) قرار می گیرد، مگر آنکه قانون به نحو دیگری مقرر کرده باشد.

دادگاه ویژه روحانیت

این دادگاه به جرائم عمومی روحانیون و همچنین جرائمی که خلاف شأن روحانیت تلقی می شوند، رسیدگی می کند. ساختار و آیین دادرسی آن نیز تفاوت هایی با دادگاه های عمومی دارد.

روند کلی رسیدگی به یک پرونده کیفری در دادگاه

رسیدگی به پرونده های کیفری یک فرآیند مرحله ای و دقیق است که از زمان کشف جرم تا اجرای حکم قطعی، مراحل متعددی را در بر می گیرد. شناخت این مراحل برای هر فرد درگیر با یک پرونده کیفری ضروری است.

مرحله اول: کشف و اعلام جرم

روند کیفری با کشف جرم آغاز می شود. این کشف می تواند از طریق شکایت شاکی خصوصی، اعلام جرم توسط ضابطین قضایی (مانند پلیس و نیروی انتظامی)، گزارش مقامات رسمی، یا حتی گزارشات مردمی صورت پذیرد.

مرحله دوم: تحقیقات مقدماتی در دادسرا

پس از اعلام جرم، پرونده به دادسرا ارسال می شود. دادسرا متشکل از دادستان، بازپرس و دادیار است. در این مرحله، تحقیقات برای جمع آوری دلایل، شناسایی متهم، و احراز وقوع جرم انجام می گیرد. بازپرس یا دادیار با احضار شهود، مطلعین، و متهم، بازجویی، بررسی صحنه جرم و اخذ نظریه کارشناسی، تلاش می کنند تا حقیقت را کشف کنند. در پایان تحقیقات، یکی از قرارهای نهایی (مانند قرار منع تعقیب، موقوفی تعقیب، یا جلب به دادرسی) صادر می شود. در صورت صدور قرار جلب به دادرسی، پرونده با صدور کیفرخواست از سوی دادستان برای رسیدگی به دادگاه صالح ارسال می گردد.

مرحله سوم: ارسال پرونده به دادگاه

با صدور کیفرخواست، دادسرا صلاحیت رسیدگی خود را خاتمه داده و پرونده را به دادگاه کیفری (کیفری یک، کیفری دو، انقلاب، اطفال و نوجوانان یا نظامی، بسته به نوع جرم) ارسال می کند. کیفرخواست سندی است که حاوی مشخصات متهم، نوع جرم انتسابی، دلایل ارتکاب جرم و مجازات درخواستی است.

مرحله چهارم: رسیدگی در دادگاه

دادگاه پس از دریافت پرونده، وقت رسیدگی تعیین کرده و طرفین دعوا (شاکی و متهم و وکلای آن ها) را احضار می کند. در جلسات دادگاه، دفاعیات متهم و وکیل او، اظهارات شاکی، و شهادت شهود شنیده می شود. مدارک و مستندات ارائه شده توسط طرفین مورد بررسی قرار می گیرد. قاضی یا قضات دادگاه با دقت به تمامی جوانب پرونده توجه کرده و پس از اعلام ختم دادرسی، به مشاوره و صدور رأی می پردازند.

مرحله پنجم: صدور و ابلاغ رأی

در این مرحله، دادگاه بر اساس شواهد، مدارک و دفاعیات ارائه شده، رأی نهایی را صادر می کند. این رأی می تواند شامل تبرئه متهم یا محکومیت او به مجازات قانونی باشد. رأی صادر شده به طرفین ابلاغ می گردد.

مرحله ششم: اعتراض به رأی و تجدیدنظرخواهی/فرجام خواهی

طرفین دعوا، در صورت عدم رضایت از رأی صادره، حق اعتراض دارند. این اعتراض بسته به نوع دادگاه و اهمیت جرم، می تواند در قالب تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر استان یا فرجام خواهی در دیوان عالی کشور باشد. این مرحله برای اطمینان از صحت و عدالت رأی و جلوگیری از اشتباهات احتمالی قضایی در نظر گرفته شده است.

مرحله هفتم: اجرای احکام کیفری

پس از قطعیت یافتن رأی (به معنای غیرقابل اعتراض بودن آن)، پرونده به واحد اجرای احکام کیفری ارسال می شود تا مجازات تعیین شده به مرحله اجرا درآید. این مرحله، پایان بخش فرآیند رسیدگی کیفری است.

لازم به ذکر است که در برخی موارد خاص، مانند جرائم منافی عفت (طبق ماده ۳۰۶ قانون آیین دادرسی کیفری)، رسیدگی مستقیماً در دادگاه کیفری آغاز شده و نیازی به طی مرحله تحقیقات مقدماتی در دادسرا نیست. همچنین، جرائم ارتکابی توسط اطفال زیر ۱۵ سال نیز مستقیماً در دادگاه اطفال و نوجوانان مورد رسیدگی قرار می گیرد و فاقد مرحله دادسرا هستند.

مدت زمان رسیدگی به پرونده های کیفری و عوامل مؤثر

یکی از سوالات رایج در زمینه دعاوی کیفری، مدت زمان لازم برای رسیدگی و صدور حکم است. واقعیت این است که نمی توان زمان قطعی و یکسانی برای تمامی پرونده ها تعیین کرد، زیرا عوامل متعددی بر این مدت زمان تأثیرگذار هستند.

عوامل مؤثر بر طولانی شدن روند رسیدگی

طولانی شدن فرآیند رسیدگی به یک پرونده کیفری می تواند ناشی از دلایل مختلفی باشد:

• پیچیدگی و ابعاد پرونده: جرائم پیچیده که نیاز به تحقیقات گسترده، بررسی مدارک متعدد و کارشناسی های تخصصی دارند، طبیعتاً زمان بیشتری را برای رسیدگی می طلبند.
• تعداد شاکی و متهم: در پرونده هایی با تعدد طرفین، هماهنگی برای برگزاری جلسات و رسیدگی به دفاعیات تمامی افراد، زمان بر خواهد بود.
• نیاز به تحقیقات تکمیلی و کارشناسی: در بسیاری از موارد، دادگاه برای تصمیم گیری نیازمند نظریات کارشناسان (مانند کارشناس خط، پزشکی قانونی، کارشناس حوادث) است که اخذ این نظریات خود مستلزم صرف زمان است.
• حجم کاری شعب دادگاه: بالا بودن تعداد پرونده ها در یک شعبه خاص، می تواند منجر به تأخیر در تعیین وقت رسیدگی و طولانی شدن فرآیند شود.
• مراحل اعتراض و تجدیدنظرخواهی: پس از صدور رأی اولیه، مراحل تجدیدنظر و فرجام خواهی نیز به زمان کلی رسیدگی اضافه می کنند. هر مرحله، پروسه ابلاغ، مهلت اعتراض و رسیدگی مجدد را در بر دارد.
• عدم حضور طرفین: عدم حضور به موقع شاکی یا متهم در جلسات یا عدم تکمیل مدارک لازم، می تواند منجر به تجدید جلسه و تأخیر در روند پرونده شود.

با توجه به این عوامل، تعیین یک بازه زمانی دقیق دشوار است. اما تجربه نشان می دهد که یک پرونده کیفری ساده ممکن است ظرف چند ماه به نتیجه برسد، در حالی که پرونده های پیچیده با مراحل متعدد تحقیقات و اعتراض، ممکن است سال ها به طول انجامد. بخشنامه ها و دستورالعمل های داخلی قوه قضاییه نیز همواره بر تسریع در رسیدگی ها تأکید دارند، اما پیچیدگی های ذاتی برخی پرونده ها اجتناب ناپذیر است.

نکات حقوقی مهم برای درگیران پرونده های کیفری

مواجهه با یک پرونده کیفری، چه به عنوان شاکی و چه به عنوان متهم، می تواند تجربه ای استرس زا و پیچیده باشد. در چنین شرایطی، آگاهی از برخی نکات حقوقی می تواند به افراد کمک کند تا با چالش های موجود به شکل مؤثرتری روبرو شوند.

1. مشاوره زودهنگام با وکیل متخصص کیفری: یکی از مهمترین اقدامات، مراجعه فوری به یک وکیل متخصص کیفری است. وکیل با اشراف به قوانین و رویه قضایی، می تواند شما را در تمامی مراحل پرونده راهنمایی کند، از حقوق شما دفاع کرده و بهترین استراتژی را پیشنهاد دهد.
2. جمع آوری و حفظ مستندات مرتبط: تمامی شواهد، مدارک، پیامک ها، تصاویر، فیلم ها، شهادت شهود و هرگونه اطلاعاتی که می تواند به اثبات ادعای شما (در نقش شاکی) یا دفاع از شما (در نقش متهم) کمک کند، باید با دقت جمع آوری و حفظ شود.
3. حضور به موقع و فعال در جلسات دادگاه: غیبت غیرموجه در جلسات دادگاه می تواند به ضرر شما تمام شود. همچنین، حضور فعال و ارائه دفاعیات مستدل و منطقی، بسیار حائز اهمیت است.
4. آشنایی با حقوق متهم و شاکی: هر دو طرف در یک پرونده کیفری دارای حقوق مشخصی هستند. مثلاً متهم حق دارد که از اتهامات وارده مطلع شود، وکیل داشته باشد و در صورت لزوم تقاضای کارشناسی کند. شاکی نیز حق پیگیری پرونده و مطالبه خسارت را دارد. آگاهی از این حقوق، قدرت چانه زنی و دفاع شما را افزایش می دهد.
5. پرهیز از هرگونه اقدام خودسرانه: از هرگونه اقدام خارج از چارچوب قانون، مانند تهدید، اعمال فشار، یا تلاش برای مذاکره مستقیم و غیررسمی با طرف مقابل بدون حضور وکیل، جداً پرهیز کنید. این اقدامات ممکن است به پرونده شما آسیب جدی وارد کند.
6. حفظ آرامش و خویشتن داری: فرآیندهای قضایی ممکن است زمان بر و خسته کننده باشند. حفظ آرامش و خویشتن داری در برابر فشارها، به شما کمک می کند تا تصمیمات بهتری بگیرید و از اشتباهات ناشی از عصبانیت جلوگیری کنید.

درگیر شدن در یک پرونده کیفری، صرف نظر از نقش شما، می تواند تجربه ای دشوار باشد. اما با آگاهی، صبر و بهره گیری از مشاوره حقوقی تخصصی، می توان این مسیر را با چالش های کمتری طی کرد و از حقوق خود به بهترین شکل ممکن دفاع نمود.

نتیجه گیری

در این مقاله به تبیین جامع مفهوم کیفری در دادگاه پرداختیم و روشن ساختیم که این اصطلاح به تمامی فرآیندهای قضایی مرتبط با ارتکاب جرم و اعمال مجازات های قانونی اشاره دارد. از تعریف لغوی و اصطلاحی واژه کیفری گرفته تا بررسی ساختار، وظایف و انواع دادگاه های کیفری در ایران – شامل دادگاه های کیفری یک، کیفری دو، انقلاب، اطفال و نوجوانان، نظامی و ویژه روحانیت – کوشیدیم تا تصویری شفاف از این بخش حیاتی از نظام قضایی کشور ارائه دهیم. همچنین، فرآیند گام به گام رسیدگی به پرونده های کیفری و عوامل مؤثر بر مدت زمان آن ها را تشریح کردیم و نکات حقوقی مهمی را برای افرادی که با چنین پرونده هایی درگیر هستند، گوشزد کردیم.

شناخت دقیق معنای کیفری در دادگاه و درک نحوه عملکرد مراجع قضایی کیفری، نه تنها برای حقوقدانان، بلکه برای عموم مردم نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. این آگاهی، به شهروندان کمک می کند تا در مواجهه با مسائل حقوقی، حقوق خود را بهتر شناخته و با اطمینان بیشتری مسیر قانونی را طی کنند. دادگاه های کیفری نقش محوری در اجرای عدالت، حفظ نظم عمومی و تأمین امنیت جامعه ایفا می کنند و آگاهی از پیچیدگی های آن ها، گامی اساسی در جهت تقویت حقوق شهروندی و اعتماد به سیستم قضایی است.

سوالات متداول

کیفری در دادگاه دقیقاً به چه معناست؟

کیفری در دادگاه به معنای رسیدگی به اعمالی است که در قانون جرم انگاری شده اند و برای آن ها مجازات (کیفر) تعیین گردیده است. هدف اصلی این دادگاه ها، شناسایی مرتکبین جرم، اثبات وقوع آن و اعمال مجازات های قانونی برای حفظ نظم و امنیت جامعه است.

مهم ترین تفاوت دادگاه کیفری یک و دو چیست؟

مهم ترین تفاوت در صلاحیت رسیدگی و ترکیب قضات است. دادگاه کیفری یک به جرائم سنگین و مهم (مانند قتل، حبس ابد) با حضور یک رئیس و دو مستشار رسیدگی می کند، در حالی که دادگاه کیفری دو صلاحیت عام دارد و به اغلب جرائم عمومی با حضور یک قاضی رسیدگی می نماید.

چه جرایمی در صلاحیت دادگاه انقلاب است؟

دادگاه انقلاب به جرائم خاصی نظیر محاربه، افساد فی الارض، بغی، جرائم مرتبط با مواد مخدر، قاچاق اسلحه، و جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی کشور رسیدگی می کند.

پرونده های کیفری چقدر طول می کشند تا به نتیجه برسند؟

مدت زمان رسیدگی به پرونده های کیفری قطعی نیست و به عواملی مانند پیچیدگی پرونده، نیاز به تحقیقات و کارشناسی، تعداد طرفین و مراحل اعتراض بستگی دارد. پرونده های ساده ممکن است چند ماه و پرونده های پیچیده سال ها به طول انجامند.

آیا می توان بدون وکیل در دادگاه کیفری دفاع کرد؟

بله، قانون این اجازه را می دهد که افراد خودشان از خود دفاع کنند؛ اما با توجه به پیچیدگی های قوانین و رویه های قضایی، توصیه اکید می شود که برای دفاع مؤثر و حفظ حقوق خود، از خدمات یک وکیل متخصص کیفری بهره مند شوید.