تحلیل پلن بی بیت کوین

مدل استاک-تو-فلو (Stock-to-Flow یا S2F) که توسط تحلیلگر مرموز پلن بی (PlanB) ارائه شده، یکی از شناخته شده ترین ابزارهای پیش بینی قیمت بیت کوین بر پایه کمیابی آن است. این مدل با تکیه بر کاهش عرضه پس از هاوینگ ها، روندهای بلندمدت قیمتی بیت کوین را پیش بینی می کند. در این مقاله به هویت پلن بی، نحوه عملکرد مدل S2F، دقت تاریخی پیش بینی های او و همچنین نقاط قوت و ضعف این مدل تحلیلی می پردازیم.

بازار ارزهای دیجیتال، به ویژه بیت کوین، همواره با پیش بینی های متعدد و مدل های تحلیلی متنوعی روبرو بوده است. در این میان، نام پلن بی و مدل استاک-تو-فلو به دلیل سادگی مفهومی و دقت چشمگیر در برخی دوره های تاریخی، شهرت ویژه ای کسب کرده اند. این مدل در تلاش است تا با نگاهی متفاوت به ارزش گذاری دارایی های دیجیتال، چارچوبی برای درک حرکت های قیمتی بلندمدت بیت کوین ارائه دهد.

با این حال، مانند هر مدل پیش بینی در بازارهای مالی، S2F نیز با انتقادات و محدودیت هایی همراه است که درک آن ها برای هر سرمایه گذار و علاقه مند به این حوزه ضروری است. این مقاله با هدف ارائه یک تحلیل جامع و بی طرفانه از این مدل و تأثیرگذارترین تحلیلگر آن، شما را در درک عمیق تر پتانسیل ها و چالش های پیش بینی های پلن بی یاری می کند.

پلن بی (PlanB) کیست؟ پرده برداری از تحلیلگر مرموز بیت کوین

پلن بی، نام مستعار یک تحلیلگر هلندی است که در دنیای ارزهای دیجیتال به دلیل توسعه مدل نوآورانه Stock-to-Flow (S2F) برای بیت کوین، شهرت فراوانی یافته است. هویت واقعی او تا حد زیادی ناشناخته باقی مانده است؛ او ترجیح داده است که نام و مشخصات شخصی خود را فاش نکند و به همین دلیل، ابهامی خاص پیرامون شخصیت او وجود دارد. این عدم شناسایی کامل، به وی امکان داده تا تحلیل های خود را بدون تأثیر از شهرت یا مسائل شخصی، صرفاً بر مبنای داده ها و مدل های آماری ارائه دهد.

پیشینه حرفه ای پلن بی در حوزه مالی و حقوق، به ویژه در زمینه مدیریت سرمایه گذاری ترازنامه های میلیارد دلاری، اعتبار و تخصص او را در تحلیل بازارهای مالی تقویت می کند. او بخشی از یک تیم سرمایه گذاری است که مسئولیت مدیریت دارایی های کلان را بر عهده دارد، که نشان دهنده تجربه عملی و دانش عمیق او در بازارهای مالی سنتی است. با این حال، او خودش فعالیت در حوزه ارزهای دیجیتال و توسعه مدل S2F را بیشتر یک «سرگرمی جدی» می داند که نشان از علاقه و تعهد شخصی او به این حوزه، فراتر از الزامات حرفه ای، دارد.

پلن بی در سال ۲۰۱۳، همزمان با آشنایی با ارزهای رمزنگاری شده، به دنبال یافتن راهی برای ارزش گذاری این دارایی های نوظهور بود. او روش های مختلف تحلیل تکنیکال را آزمود، اما هیچ کدام را برای پیش بینی بلندمدت بیت کوین کافی نیافت. این نیاز، او را به سمت توسعه مدل مستقل خود سوق داد. نام مستعار PlanB نیز از فلسفه بیت کوین الهام گرفته شده است؛ حرف B به بیت کوین اشاره دارد و مفهوم Plan B (نقشه جایگزین) به نقش بیت کوین به عنوان جایگزینی برای سیستم مالی سنتی، به ویژه در برابر تورم و سیاست های پولی بانک های مرکزی، اشاره دارد. این انتخاب نام، دیدگاه کلان او را نسبت به بیت کوین به عنوان یک دارایی پناهگاه و یک سیستم پولی بدیل آشکار می کند.

شهرت پلن بی به ویژه در سال های اخیر، پس از انتشار مدل S2F و پیگیری دقیق آن توسط جامعه کریپتو، به اوج خود رسید. میلیون ها دنبال کننده در شبکه های اجتماعی، به ویژه توییتر، به تحلیل های او توجه می کنند و بسیاری از سرمایه گذاران از دیدگاه های او برای تصمیم گیری های خود استفاده می کنند. این محبوبیت نه تنها به دلیل پیش بینی های جسورانه او، بلکه به دلیل تلاش برای ارائه یک چارچوب منطقی و قابل اندازه گیری برای ارزش گذاری بیت کوین در بازاری که اغلب بر اساس احساسات و اخبار لحظه ای حرکت می کند، شکل گرفته است.

مدل Stock-to-Flow (S2F) چیست و چگونه کار می کند؟ (هسته تحلیل پلن بی)

مدل Stock-to-Flow (S2F) یا «مدل انباشت به جریان»، هسته اصلی تحلیل های پلن بی را تشکیل می دهد و برای پیش بینی بلندمدت قیمت بیت کوین طراحی شده است. این مدل بر پایه مفهوم کمیابی بنا شده و تلاش می کند تا ارزش یک دارایی را بر اساس میزان موجودی آن در مقابل نرخ تولید جدیدش ارزیابی کند. برای درک بهتر این مدل، ابتدا باید با دو مفهوم کلیدی آن آشنا شویم:

تعریف مفاهیم Stock و Flow

• Stock (ذخیره موجود): به کل موجودی یک دارایی که تا کنون استخراج یا تولید شده است، اشاره دارد. در مورد بیت کوین، این مفهوم به مجموع بیت کوین هایی که از زمان آغاز به کار شبکه تا به امروز استخراج شده و در گردش قرار گرفته اند، اطلاق می شود.
• Flow (جریان تولید): به نرخ تولید جدید همان دارایی در یک بازه زمانی مشخص (معمولاً سالانه) اشاره دارد. برای بیت کوین، فلو معادل تعداد بیت کوین های جدیدی است که در هر روز یا هر سال از طریق فرآیند استخراج (ماینینگ) به عرضه موجود اضافه می شوند.

منطق پشت مدل S2F

منطق اصلی مدل S2F بر این فرض استوار است که هرچه کمیابی یک دارایی بیشتر باشد، ارزش آن نیز بالاتر خواهد بود. این مدل این کمیابی را با تقسیم استاک بر فلو اندازه گیری می کند. به عبارت دیگر، نسبت S2F نشان می دهد که چه مدت زمانی طول می کشد تا کل موجودی فعلی یک دارایی با نرخ تولید فعلی، مجدداً تولید شود. هرچه این نسبت بالاتر باشد، دارایی کمیاب تر و باارزش تر تلقی می شود.

در مورد بیت کوین، مهم ترین عامل تأثیرگذار بر نسبت S2F، رویداد هاوینگ (Halving) است. هاوینگ هر چهار سال یک بار رخ می دهد و طی آن، پاداش استخراج بلاک برای ماینرها نصف می شود. این اتفاق مستقیماً فلو (جریان تولید) بیت کوین را کاهش می دهد، در حالی که استاک (ذخیره موجود) همچنان در حال افزایش است. کاهش ناگهانی فلو باعث افزایش چشمگیر نسبت S2F و در نتیجه، بر اساس منطق این مدل، افزایش ارزش بیت کوین می شود.

الهام از دارایی های سنتی و معادله ساده مدل S2F

پلن بی برای توسعه مدل S2F خود، از مطالعات و تحلیل های انجام شده بر روی دارایی های سنتی و کمیاب مانند طلا و نقره الهام گرفت. سیف الدین آموس (Saifedean Ammous)، اقتصاددان و نویسنده کتاب مشهور استاندارد بیت کوین، نقش مهمی در این الهام گیری داشت. آموس در کتاب خود به مفهوم کمیابی و نسبت استاک-تو-فلو در دارایی هایی مانند طلا اشاره کرده بود و نشان داده بود که چگونه این نسبت می تواند بر ارزش آن ها تأثیر بگذارد.

مدل S2F برای بیت کوین، در ساده ترین شکل خود، بر اساس یک رابطه رگرسیون بین نسبت S2F بیت کوین و قیمت آن در طول زمان ساخته شده است. این رابطه معمولاً به صورت لگاریتمی نمایش داده می شود تا بتواند گستره وسیع تغییرات قیمت را در طول چرخه های مختلف پوشش دهد. این مدل فرض می کند که با هر هاوینگ، نسبت S2F بیت کوین افزایش می یابد و قیمت آن نیز به دنبال این افزایش، رشد می کند تا با خط مدل همگام شود.

تفسیر نمودار S2F

نمودار S2F معمولاً قیمت تاریخی بیت کوین را در کنار خط پیش بینی مدل S2F نشان می دهد. در بسیاری از دوره های تاریخی، به ویژه پس از هاوینگ های قبلی (۲۰۱۲، ۲۰۱۶، ۲۰۲۰)، قیمت بیت کوین روندی صعودی را در پیش گرفته و اغلب به خط مدل S2F نزدیک شده یا حتی از آن فراتر رفته است. این همبستگی تاریخی، یکی از دلایل اصلی محبوبیت و اعتماد اولیه به این مدل بوده است. طرفداران S2F معتقدند که این همبستگی نشان می دهد که کمیابی، عامل اصلی و محرک بلندمدت قیمت بیت کوین است و تا زمانی که بیت کوین کمیاب تر شود، ارزش آن نیز افزایش خواهد یافت.

این مدل، با وجود سادگی، یک چارچوب تحلیلی قدرتمند برای درک مکانیسم عرضه و تقاضا در بازاری مانند بیت کوین ارائه می دهد که عرضه آن به طور الگوریتمی کنترل می شود و رویدادهای هاوینگ، پیش بینی پذیر هستند.

بررسی تاریخی پیش بینی های پلن بی و میزان دقت آن ها

مدل Stock-to-Flow پلن بی، در طول حیات خود شاهد موفقیت ها و البته چالش های قابل توجهی در پیش بینی قیمت بیت کوین بوده است. بررسی دقیق عملکرد تاریخی این مدل، به ما کمک می کند تا دیدگاهی واقع بینانه نسبت به قابلیت های آن پیدا کنیم.

پیش بینی های موفق: نمونه های بارز

بزرگترین موفقیت مدل S2F و پلن بی، در چرخه صعودی پس از هاوینگ سال ۲۰۱۶ و به ویژه در سال ۲۰۲۰ بود. پلن بی در مارس ۲۰۱۹ مدل S2F خود را برای بیت کوین منتشر کرد و پیش بینی هایی را بر اساس آن مطرح نمود. زمانی که در مارس ۲۰۲۰، بیت کوین تحت تأثیر شوک های اقتصادی ناشی از همه گیری کرونا، تا زیر ۳۶۰۰ دلار سقوط کرد، بسیاری از منتقدان مدل S2F را زیر سوال بردند. با این حال، پلن بی قاطعانه از مدل خود دفاع کرد و پیش بینی کرد که بیت کوین تا پایان سال ۲۰۲۰ به محدوده ۱۲,۰۰۰ دلار خواهد رسید. این پیش بینی به طرز شگفت انگیزی محقق شد و بیت کوین سال ۲۰۲۰ را دقیقاً در حوالی قیمت پیش بینی شده توسط مدل S2F به پایان رساند.

این دقت در سال ۲۰۲۰، به ویژه پس از یک رویداد غیرمنتظره مانند بحران کرونا، اعتبار زیادی برای مدل S2F و پلن بی به ارمغان آورد و باعث افزایش چشمگیر دنبال کنندگان و اعتماد سرمایه گذاران به تحلیل های او شد. این موفقیت، به دلیل همسویی قوی مدل با روندهای بنیادی کاهش عرضه بیت کوین پس از هاوینگ ۲۰۱۶ و آغاز چرخه صعودی بعدی در سال ۲۰۲۰ بود. در این دوره، تقاضا نیز همسو با عرضه محدود، رشد قابل توجهی را تجربه کرد که به تکمیل پیش بینی های مدل کمک کرد.

پیش بینی های ناموفق و دلایل احتمالی

با این حال، مدل S2F در همه سناریوها به یک اندازه دقیق عمل نکرده است. بزرگترین و شناخته شده ترین مورد عدم موفقیت، به پیش بینی های پلن بی برای پایان سال ۲۰۲۱ و سال ۲۰۲۲ بازمی گردد. پلن بی پیش بینی کرده بود که بیت کوین تا پایان سال ۲۰۲۱ به ۴۵۰,۰۰۰ دلار (و در بدترین حالت ۱۳۵,۰۰۰ دلار) خواهد رسید. این در حالی بود که بیت کوین پس از رسیدن به اوج تاریخی حدود ۶۹,۰۰۰ دلار در نوامبر ۲۰۲۱، وارد یک روند نزولی شد و نتوانست به ارقام ۶ رقمی مدنظر مدل دست یابد.

همچنین، پیش بینی او برای سال ۲۰۲۲ که مدل S2F قیمت ۱۱۰,۰۰۰ دلار را برای نوامبر آن سال پیش بینی می کرد، به هیچ وجه محقق نشد و بیت کوین سال را با قیمتی بسیار پایین تر از این هدف به پایان رساند. این عدم دقت در پیش بینی ها، انتقادات زیادی را متوجه مدل S2F کرد. دلایل احتمالی این ناکامی ها را می توان در موارد زیر جستجو کرد:

• عدم در نظر گرفتن عوامل اقتصاد کلان: مدل S2F به شدت بر کمیابی تمرکز دارد و عوامل اقتصاد کلان مانند افزایش نرخ بهره توسط فدرال رزرو، سیاست های پولی انقباضی، افزایش تورم جهانی و نگرانی های رکود اقتصادی را در نظر نمی گیرد. این عوامل تأثیر عمیقی بر تمایل سرمایه گذاران به دارایی های پرریسک مانند بیت کوین دارند.
• رویدادهای قوی سیاه (Black Swan): مدل های صرفاً کمیتی مانند S2F، قادر به پیش بینی رویدادهای ناگهانی و غیرمنتظره مانند سقوط صرافی های بزرگ (مانند FTX یا Terra/Luna)، ممنوعیت های دولتی در کشورهای بزرگ (مانند چین)، یا حملات سایبری نیستند. این رویدادها می توانند به طور ناگهانی احساسات بازار را تغییر داده و قیمت ها را به شدت تحت تأثیر قرار دهند.
• تغییرات در احساسات بازار و تقاضا: S2F عمدتاً بر عرضه متمرکز است و فرض می کند که تقاضا همواره با کاهش عرضه، رشد خواهد کرد. اما در واقعیت، احساسات بازار، عوامل فاندامنتال (مانند پذیرش نهادی یا پیشرفت های تکنولوژیکی) و همچنین اخبار منفی می توانند تقاضا را کاهش داده و قیمت را از مسیر پیش بینی شده مدل منحرف کنند. در پایان سال ۲۰۲۱ و در طول سال ۲۰۲۲، کاهش تقاضا به دلیل عوامل کلان و ریز، نقش پررنگی در عدم تحقق پیش بینی های S2F ایفا کرد.

این بررسی تاریخی نشان می دهد که در حالی که مدل S2F می تواند روندهای کلی و بلندمدت ناشی از هاوینگ را به خوبی نشان دهد، اما در پیش بینی نقاط قیمتی دقیق در کوتاه مدت یا میان مدت و همچنین در واکنش به شوک های خارجی، محدودیت هایی دارد.

نقاط قوت مدل S2F

با وجود انتقاداتی که به مدل Stock-to-Flow وارد شده است، این مدل دارای نقاط قوت قابل توجهی است که آن را به یکی از محبوب ترین و مورد بحث ترین مدل های پیش بینی قیمت بیت کوین تبدیل کرده است. این نقاط قوت، به ویژه برای درک بلندمدت ماهیت بیت کوین و پویایی بازار آن، ارزشمند هستند.

۱. سادگی و منطق پایه بر مبنای کمیابی

یکی از بزرگترین نقاط قوت مدل S2F، سادگی مفهوم آن است. ایده اصلی مدل بسیار روشن و قابل درک است: «هرچه چیزی کمیاب تر باشد، باارزش تر است». این منطق، که در مورد دارایی های سنتی مانند طلا و نقره نیز صدق می کند، به راحتی به بیت کوین تعمیم داده می شود. ساختار پروتکل بیت کوین، با سقف عرضه ۲۱ میلیون واحد و رویدادهای هاوینگ پیش بینی پذیر که هر چهار سال یک بار نرخ تولید جدید را نصف می کنند، بیت کوین را به یک دارایی ذاتاً کمیاب تبدیل کرده است. مدل S2F این کمیابی را به شکلی کمی و قابل اندازه گیری ارائه می دهد، که برای بسیاری از سرمایه گذاران جذاب است.

این سادگی باعث می شود که افراد بدون داشتن دانش عمیق اقتصادی یا تحلیل تکنیکال، بتوانند با اصول کلی مدل ارتباط برقرار کنند و پتانسیل بلندمدت بیت کوین را از منظر کمیابی درک کنند. این مدل یک روایت قوی در مورد ارزش ذاتی بیت کوین بر اساس خواص منحصر به فرد عرضه آن ارائه می دهد.

۲. توانایی توضیح روندهای بلندمدت قیمت بیت کوین

در طول تاریخ بیت کوین، هر سه رویداد هاوینگ (۲۰۱۲، ۲۰۱۶ و ۲۰۲۰) با یک رشد چشمگیر قیمت در سال های پس از آن همراه بوده اند. مدل S2F توانسته است این روندهای تاریخی را با دقت قابل قبولی توضیح دهد و پیش بینی هایی را ارائه کند که در بسیاری از چرخه ها، با حرکت واقعی قیمت همسو بوده اند. این همبستگی تاریخی، یکی از قوی ترین شواهد در حمایت از مدل S2F است.

مدل S2F بیشتر برای درک حرکت های ماکرو و بلندمدت قیمت طراحی شده است تا پیش بینی های دقیق کوتاه مدت. این مدل نشان می دهد که چگونه کاهش نرخ تولید جدید بیت کوین (Flow) در مقابل موجودی کلی (Stock)، به طور سیستماتیک به افزایش ارزش آن منجر می شود. این قابلیت توضیح روند، S2F را به یک ابزار مفید برای سرمایه گذاران بلندمدت (هادلرها) تبدیل می کند که به دنبال درک چارچوب های بزرگتر بازار هستند.

۳. قابلیت بررسی تاریخی و ارائه یک چارچوب تحلیلی

مدل S2F بر پایه داده های تاریخی عرضه و قیمت بیت کوین ساخته شده است و می توان آن را به طور مداوم با داده های جدید مقایسه کرد. این شفافیت در داده ها و فرمول بندی، به تحلیلگران و علاقه مندان اجازه می دهد تا خودشان صحت و سقم مدل را بررسی کنند و با دیدگاهی انتقادی به آن نگاه کنند. این ویژگی، مدل S2F را از بسیاری از پیش بینی های کیفی و مبهم متمایز می کند و به آن جنبه ای علمی تر می بخشد.

مدل S2F همچنین یک چارچوب تحلیلی مشخص ارائه می دهد که بر مبنای آن می توان آینده بیت کوین را در چارچوب اقتصاد کمیابی تصور کرد. این چارچوب، به سرمایه گذاران کمک می کند تا درک عمیق تری از یکی از مهم ترین ویژگی های فاندامنتال بیت کوین، یعنی عرضه محدود و کنترل شده آن، پیدا کنند. این ویژگی برای دارایی هایی که هنوز ارزش گذاری آن ها به طور کامل در بازارهای سنتی جا نیفتاده است، بسیار حیاتی است.

«مدل S2F در سادگی خود، روایتی قدرتمند از کمیابی بیت کوین ارائه می دهد که توانسته است روندهای بلندمدت قیمت این دارایی دیجیتال را به خوبی توضیح دهد و چارچوبی قابل اتکا برای درک یکی از اصلی ترین جنبه های فاندامنتال آن فراهم آورد.»

در مجموع، نقاط قوت مدل S2F در سادگی، قابلیت توضیح روندهای تاریخی و ارائه یک چارچوب منطقی برای کمیابی بیت کوین نهفته است. این ویژگی ها باعث شده اند که S2F ابزاری باارزش برای سرمایه گذاران بلندمدت و علاقه مندان به فهم بنیادین بیت کوین باشد، حتی اگر در پیش بینی های کوتاه مدت تر با محدودیت هایی مواجه باشد.

انتقادات و محدودیت های مدل Stock-to-Flow

با وجود نقاط قوت و موفقیت های تاریخی در توضیح روندهای بلندمدت، مدل Stock-to-Flow (S2F) نیز مانند هر مدل اقتصادی دیگری، با انتقادات و محدودیت های جدی روبرو است. درک این محدودیت ها برای هر سرمایه گذار و تحلیلگر ضروری است تا بتواند دیدگاهی متعادل و واقع بینانه نسبت به ارزش گذاری بیت کوین داشته باشد.

۱. وابستگی بیش از حد به عرضه: نادیده گرفتن کامل عامل تقاضا

مهم ترین انتقاد به مدل S2F این است که به صورت تقریباً انحصاری بر جنبه عرضه و کمیابی متمرکز است و عامل تقاضا را به طور کامل نادیده می گیرد. قیمت هر دارایی در بازار، نتیجه تعامل پیچیده نیروهای عرضه و تقاضا است. در حالی که عرضه بیت کوین از طریق هاوینگ ها قابل پیش بینی و ساختارمند است، تقاضا تحت تأثیر عوامل بی شمار و غیرقابل پیش بینی قرار دارد.

تقاضا برای بیت کوین می تواند تحت تأثیر موارد زیر قرار گیرد که S2F آن ها را در نظر نمی گیرد:

• پذیرش عمومی و نهادی: میزان استفاده از بیت کوین توسط افراد و شرکت ها.
• قانون گذاری ها: تغییرات مثبت یا منفی در قوانین کشورها.
• رویدادهای اقتصاد کلان: بحران های مالی، تورم، نرخ بهره، سیاست های پولی بانک های مرکزی.
• پیشرفت های تکنولوژیکی: توسعه راه حل های لایه دوم، بهبود مقیاس پذیری یا ظهور آلت کوین های رقیب.
• احساسات بازار: ترس (Fear)، عدم اطمینان (Uncertainty) و شک (Doubt) یا حرص و طمع (Greed).

در صورتی که تقاضا به دلایلی کاهش یابد یا رشد نکند، حتی با وجود کاهش عرضه پس از هاوینگ، قیمت لزوماً مطابق با پیش بینی S2F افزایش نخواهد یافت. این موضوع به وضوح در سال های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ مشاهده شد، جایی که با وجود کمیابی بیشتر بیت کوین، قیمت آن به دلیل عوامل اقتصاد کلان و کاهش تقاضا، از پیش بینی های S2F فاصله گرفت.

۲. عدم پیش بینی رویدادهای غیرمنتظره و قوی سیاه

مدل S2F یک مدل کمیتی است و بر اساس داده های تاریخی و روابط ریاضی بنا شده است. این مدل قادر به پیش بینی رویدادهای ناگهانی و غیرمنتظره ای نیست که می توانند تأثیرات عمیقی بر بازار داشته باشند. این رویدادها که به آن ها قوی سیاه (Black Swan) گفته می شود، شامل موارد زیر هستند:

• بحران های ژئوپلیتیکی: جنگ ها، درگیری ها و بی ثباتی های سیاسی.
• مشکلات امنیتی و حملات سایبری: هک شدن صرافی ها یا پروتکل های بزرگ.
• فروپاشی پروژه های بزرگ: مانند سقوط اکوسیستم ترا/لونا (Terra/Luna) یا ورشکستگی صرافی FTX.
• تغییرات ناگهانی قانون گذاری: ممنوعیت یا محدودیت های شدید بر ارزهای دیجیتال در کشورهای بزرگ.

این گونه رویدادها می توانند به طور ناگهانی احساسات بازار را تحت تأثیر قرار داده و قیمت بیت کوین را فارغ از نسبت S2F، به شدت کاهش دهند. مدل S2F تنها می تواند یک مسیر بالقوه را بر اساس منطق کمیابی نشان دهد، اما نمی تواند واکنش بازار به شوک های بیرونی را در خود بگنجاند.

۳. انتقادات جامعه کریپتو و ابهام در فرض ارتباط انحصاری

بسیاری از تحلیلگران و سرمایه گذاران مطرح در جامعه ارزهای دیجیتال، به ویژه آن هایی که رویکرد فاندامنتال جامع تری دارند، نسبت به اعتبار مدل S2F بدبین هستند. آن ها استدلال می کنند که اگرچه کمیابی یک ویژگی مهم بیت کوین است، اما تنها عامل تعیین کننده ارزش آن نیست.

انتقادات شامل این موارد است:

• استدلال دایره ای: برخی معتقدند که S2F به نوعی یک استدلال دایره ای را ارائه می دهد؛ یعنی با فرض اینکه کمیابی باعث ارزش می شود، رابطه بین S2F و قیمت را اثبات می کند، در حالی که ممکن است عوامل دیگری نیز در این رابطه نقش داشته باشند.
• تنوع بازار: بازار ارزهای دیجیتال بسیار پیچیده تر از صرفاً یک عامل کمیابی است. رقابت با سایر ارزها، نوآوری های تکنولوژیک، و نقش بیت کوین به عنوان یک دارایی جهانی و نه صرفاً یک کالای کمیاب، در نظر گرفته نمی شوند.
• اشباع مدل: برخی منتقدین معتقدند که با افزایش بلوغ بازار بیت کوین، اثر مدل هایی مانند S2F که بر پایه عرضه گذشته بنا شده اند، کاهش می یابد و بازار بیشتر تحت تأثیر عوامل کلان و پذیرش عمومی قرار خواهد گرفت.

به عبارت دیگر، آیا کمیابی تنها عامل تعیین ارزش است؟ پاسخ بسیاری از متخصصان «خیر» است. در حالی که کمیابی یک ویژگی مهم برای دارایی های ارزشمند است، اما تقاضا، کاربرد، امنیت شبکه، قانون گذاری و اعتماد عمومی نیز نقش حیاتی در تعیین ارزش نهایی بیت کوین ایفا می کنند که S2F آن ها را نادیده می گیرد.

در نهایت، این انتقادات به معنای بی ارزش بودن مدل S2F نیست، بلکه به معنای لزوم استفاده از آن در کنار سایر ابزارهای تحلیلی و درک محدودیت های آن است. S2F یک لنز مفید برای مشاهده یکی از جنبه های کلیدی بیت کوین است، اما تصویر کامل را ارائه نمی دهد.

پیش بینی های کنونی و آینده پلن بی (۲۰۲۴ به بعد)

با نزدیک شدن و عبور از هاوینگ ۲۰۲۴ بیت کوین، توجهات مجدداً به پیش بینی های پلن بی و مدل Stock-to-Flow او جلب شده است. پلن بی بر اساس مدل خود و با توجه به کاهش دوباره عرضه جدید بیت کوین، انتظار دارد که این چرخه صعودی نیز مانند دوره های قبلی، بیت کوین را به اوج های جدیدی برساند. او در آخرین اظهارنظرهای خود، اهداف قیمتی قابل توجهی را برای بیت کوین در چرخه فعلی (پس از هاوینگ ۲۰۲۴) مطرح کرده است.

بر اساس تحلیل های کنونی پلن بی و مدل های به روز شده S2F او، انتظار می رود که قیمت بیت کوین در این چرخه صعودی، به محدوده ۲۵۰,۰۰۰ دلار تا ۱,۰۰۰,۰۰۰ دلار نیز برسد. این پیش بینی ها، بر اساس همان منطق کمیابی است که در هاوینگ های قبلی نیز مشاهده شد: با نصف شدن پاداش استخراج و کاهش چشمگیر عرضه جدید، نسبت Stock-to-Flow به سطوح بی سابقه ای می رسد که بر اساس همبستگی تاریخی، باید منجر به رشد تصاعدی قیمت شود.

پلن بی تأکید می کند که این ارقام، میانگین قیمت مورد انتظار در طول یک دوره چهار ساله پس از هاوینگ (چرخه فعلی) هستند و نه یک نقطه قیمتی دقیق برای اوج بازار. او اذعان می کند که در مدل S2F ناحیه های خطا و عدم قطعیت وجود دارد، اما همچنان به قدرت پیش بینی این مدل برای روندهای بلندمدت معتقد است.

ارزیابی این پیش بینی ها در پرتو نقاط قوت و ضعف مدل و تجربیات تاریخی، پیچیده است:

• نقاط قوت مدل در چرخه فعلی: هاوینگ ۲۰۲۴ یک واقعیت پروتکلی است و کاهش عرضه جدید بیت کوین، یک رویداد قطعی است. این موضوع، اساس کمیابی مدل S2F را تقویت می کند. از سوی دیگر، ورود سرمایه های نهادی از طریق ETFهای اسپات بیت کوین و افزایش پذیرش عمومی، می تواند فشار تقاضا را افزایش دهد و به همسویی با کاهش عرضه کمک کند.
• نقاط ضعف مدل در چرخه فعلی: با این حال، همچنان عوامل اقتصاد کلان جهانی (تورم، نرخ بهره، رکود)، رویدادهای ژئوپلیتیکی و قوانین و مقررات جدید، می توانند مسیر پیش بینی شده توسط S2F را تحت تأثیر قرار دهند. بازار بیت کوین در سال ۲۰۲۴ بسیار بزرگتر و پیچیده تر از چرخه های قبلی است و تعداد بازیگران و عوامل تأثیرگذار بر آن نیز افزایش یافته است. نقدینگی جهانی و میزان ریسک پذیری سرمایه گذاران نیز نقش پررنگی ایفا می کند که در مدل S2F لحاظ نمی شود.

پلن بی در برابر انتقاداتی که مدل S2F را نامعتبر می دانند، همچنان بر این باور است که افزایش قیمت پس از هاوینگ های ۲۰۱۲، ۲۰۱۶ و ۲۰۲۰ صرفاً تصادفی نبوده و به طور مستقیم با کاهش عرضه جدید مرتبط است. او این رویدادها را به عنوان شواهد تاریخی برای صحت منطق مدل خود ارائه می دهد.

به طور خلاصه، پیش بینی های کنونی پلن بی برای چرخه پس از هاوینگ ۲۰۲۴ جسورانه و بلندپروازانه هستند و بر پایه همان منطق کمیابی استوارند. در حالی که تاریخچه بیت کوین نشان دهنده همبستگی با این مدل در دوره های صعودی بوده است، اما عواملی فراتر از صرفاً عرضه و کمیابی نیز در تعیین قیمت نقش دارند که مدل S2F قادر به پیش بینی آن ها نیست. سرمایه گذاران باید این پیش بینی ها را با احتیاط و در کنار سایر تحلیل ها مورد بررسی قرار دهند.

چگونه از تحلیل های پلن بی استفاده کنیم؟ (راهنمای عملی برای خواننده)

تحلیل های پلن بی و مدل Stock-to-Flow، با وجود اعتبار و کاربرد در برخی دوره ها، تنها یک ابزار در جعبه ابزار سرمایه گذار در بازار پیچیده و پرنوسان ارزهای دیجیتال هستند. استفاده آگاهانه و هوشمندانه از این تحلیل ها نیازمند درک محدودیت ها و ترکیب آن ها با سایر رویکردها است.

۱. استفاده از S2F به عنوان یک مدل ذهنی برای درک کمیابی، نه یک ابزار معاملاتی دقیق

مدل S2F را باید بیش از آنکه یک ابزار معاملاتی دقیق برای زمان بندی ورود و خروج از بازار باشد، به عنوان یک «مدل ذهنی» (Mental Model) یا چارچوب مفهومی برای درک کمیابی بیت کوین در نظر گرفت. این مدل به شما کمک می کند تا:

• درک کمیابی: مفهوم کمیابی ذاتی بیت کوین و تأثیر رویدادهای هاوینگ بر عرضه آن را بهتر درک کنید.
• دیدگاه بلندمدت: ارزش بلندمدت بیت کوین را از منظر یک دارایی کمیاب و غیرقابل تورم زا مشاهده کنید.
• شناخت روندها: روندهای ماکرو و چرخه های چهار ساله بیت کوین را که با هاوینگ ها همزمان می شوند، شناسایی کنید.

تکیه صرف بر S2F برای تصمیم گیری های کوتاه مدت یا دقیق معاملاتی، می تواند منجر به اشتباهات پرهزینه شود. بازار در کوتاه مدت تحت تأثیر نوسانات شدید ناشی از اخبار، احساسات و عوامل اقتصاد کلان قرار می گیرد که S2F آن ها را لحاظ نمی کند.

۲. اهمیت ترکیب تحلیل S2F با سایر روش های تحلیل

هیچ مدل پیش بینی کننده ای در بازار ارزهای دیجیتال، به ویژه با توجه به ماهیت نوظهور و نوسان پذیر آن، کامل نیست. برای اتخاذ تصمیمات آگاهانه، باید تحلیل های S2F را با سایر روش ها ترکیب کرد:

• تحلیل تکنیکال: از ابزارهای تحلیل تکنیکال مانند نمودارها، اندیکاتورها (RSI، MACD، میانگین متحرک) و الگوهای قیمتی برای شناسایی نقاط ورود و خروج بهینه، سطوح حمایت و مقاومت و تعیین روند کوتاه مدت استفاده کنید.
• تحلیل فاندامنتال گسترده تر: فراتر از صرفاً عرضه، به عوامل فاندامنتال دیگر بیت کوین و بازار کریپتو توجه کنید. این عوامل شامل:
  • پذیرش نهادی و خرده فروشی: حجم سرمایه گذاری نهادها (مثل ETFها)، تعداد آدرس های فعال، تعداد کاربران جدید.
  • تحولات قانون گذاری: قوانین و مقررات جدید در کشورهای مختلف که می توانند تأثیر مثبت یا منفی بر بازار داشته باشند.
  • اقتصاد کلان جهانی: بررسی نرخ تورم، سیاست های بانک های مرکزی، رشد اقتصادی و وضعیت ژئوپلیتیکی جهانی.
  • نوآوری های تکنولوژیکی: پیشرفت ها در شبکه بیت کوین (مانند لایتنینگ نتورک) یا ظهور فناوری های جدید در بلاکچین.
• تحلیل سنتیمنت (احساسات بازار): توجه به شاخص های ترس و طمع، نظرات تحلیلگران مطرح و فضای عمومی در شبکه های اجتماعی برای سنجش احساسات غالب در بازار.

۳. تأکید بر مدیریت ریسک و تنوع بخشی به سبد سرمایه گذاری

بازار ارزهای دیجیتال ذاتاً پرریسک و پرنوسان است. هرگز نباید بیش از آنچه توان از دست دادنش را دارید، سرمایه گذاری کنید. اصول مدیریت ریسک و تنوع بخشی (Diversification) در سبد سرمایه گذاری، اهمیت فوق العاده ای دارند:

• مدیریت سرمایه: تعیین مقدار سرمایه ای که می توانید به بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال اختصاص دهید و از آن فراتر نروید.
• تنوع بخشی: سرمایه گذاری در تنها یک دارایی، حتی بیت کوین، خطرناک است. بخشی از سرمایه خود را به سایر دارایی ها (مانند طلا، سهام، املاک) یا حتی سایر آلت کوین ها اختصاص دهید تا ریسک خود را توزیع کنید.
• استراتژی سرمایه گذاری: داشتن یک استراتژی مشخص (مانند میانگین گیری هزینه دلاری – DCA) به شما کمک می کند تا از نوسانات لحظه ای در امان بمانید و به اهداف بلندمدت خود پایبند باشید.

۴. هشدار در مورد سرمایه گذاری صرفاً بر اساس یک مدل

یکی از مهم ترین درس هایی که از دقت متغیر مدل S2F در طول زمان می توان گرفت، این است که تکیه صرف بر یک مدل یا یک تحلیلگر، حتی اگر در گذشته موفق بوده باشد، می تواند بسیار خطرناک باشد. بازارها پویا هستند و عوامل متعددی بر آن ها تأثیر می گذارند. سرمایه گذاران باید همواره تفکر انتقادی داشته باشند، اطلاعات را از منابع متعدد بررسی کنند و خودشان به تحلیل و نتیجه گیری بپردازند.

تحلیل پلن بی و مدل S2F می توانند نقطه شروعی برای بحث و بررسی باشند، اما هرگز نباید تنها معیار برای تصمیمات مالی شما قرار گیرند. مسئولیت نهایی تمام تصمیمات سرمایه گذاری بر عهده خود شماست.

نتیجه گیری

مدل Stock-to-Flow (S2F) که توسط تحلیلگر مرموز پلن بی ارائه شده، یک رویکرد جذاب و مبتنی بر کمیابی برای پیش بینی بلندمدت قیمت بیت کوین است. این مدل، با تکیه بر مفهوم Stock (ذخیره موجود) و Flow (جریان تولید جدید) و تأثیر رویدادهای هاوینگ بر این نسبت، توانسته است در برخی دوره های تاریخی، به ویژه پس از هاوینگ های قبلی، روندهای صعودی بیت کوین را به خوبی توضیح دهد. سادگی مفهومی و قابلیت کمی سازی کمیابی بیت کوین، از نقاط قوت برجسته این مدل محسوب می شود و آن را به ابزاری محبوب در میان سرمایه گذاران بلندمدت تبدیل کرده است.

با این حال، بررسی دقیق عملکرد مدل S2F نشان می دهد که این مدل دارای محدودیت های قابل توجهی است. مهم ترین انتقاد به S2F، نادیده گرفتن کامل عامل تقاضا و همچنین ناتوانی در پیش بینی رویدادهای ناگهانی (قوی سیاه) و تأثیرات عوامل اقتصاد کلان است. این محدودیت ها، به ویژه در پیش بینی های ناموفق پلن بی برای پایان سال ۲۰۲۱ و سال ۲۰۲۲، آشکار شد؛ جایی که عوامل بیرونی و کاهش تقاضا، قیمت را از مسیر پیش بینی شده مدل منحرف کردند.

پلن بی و مدل S2F او، همچنان در کانون توجه جامعه کریپتو قرار دارند و پیش بینی های جسورانه او برای چرخه پس از هاوینگ ۲۰۲۴، توجهات بسیاری را به خود جلب کرده است. با این حال، مهم است که به یاد داشته باشیم هیچ مدل پیش بینی در بازار پرنوسان ارزهای دیجیتال، به ویژه بیت کوین، تضمینی برای دقت ۱۰۰ درصدی نیست.

برای هر سرمایه گذار آگاه، استفاده از تحلیل های پلن بی باید با دیدگاهی انتقادی و در کنار سایر ابزارهای تحلیلی صورت گیرد. مدل S2F می تواند به عنوان یک مدل ذهنی برای درک کمیابی و روندهای بلندمدت بیت کوین مفید باشد، اما نباید تنها مبنای تصمیم گیری های سرمایه گذاری قرار گیرد. ترکیب تحلیل تکنیکال، تحلیل فاندامنتال گسترده تر (شامل عوامل تقاضا، قانون گذاری و اقتصاد کلان) و تحلیل سنتیمنت بازار، همراه با رعایت اصول مدیریت ریسک و تنوع بخشی، رویکردی واقع بینانه تر و ایمن تر برای حضور در این بازار پرچالش است.

در نهایت، تشویق خواننده به تحقیق شخصی، تفکر انتقادی و عدم تکیه صرف به یک منبع اطلاعاتی، اصلی ترین راهنمای موفقیت در تصمیم گیری های مالی، به ویژه در دنیای پیچیده و همیشه در حال تحول ارزهای دیجیتال است.