فیلم پرفروش پارسا پیروزفر و شهاب حسینی در سینما‌های ترکیه

فیلم «مست عشق» پاییز امسال در سینما‌های ترکیه روی پرده می‌رود؛ به همین بهانه حسن فتحی، کارگردان این اثر و فرهاد توحیدی، نویسنده آن در نشستی که در فرهنگسرای ارسباران برپا شد، درباره بازتاب‌ها و دلایل ساخت این فیلم سخن گفتند.

در این نشست فتحی توضیح داد: ما نمی‌خواستیم زندگی‌نامه مولانا را بسازیم، هدف این بود که ملاقات عجیب و غریب شمس و مولانا را در حد بضاعت اندک یک اثر سینمایی نمایش دهیم. اتفاقی که در این ملاقات می‌افتد از نظر روانشناختی بسیار حائز اهمیت است. یکی از مشکلات انسان امروز مقایسه و چشم و هم‌چشمی است. ما مانند ماشینی هستیم که مدام نگاه می‌کنیم چه کسی از ما جلو می‌زند و چه کسی از ما عقب‌تر است. این سرمنشأ بسیاری از جنگ‌ها و کشتار‌ها در جهان امروز است. در مواجهه شمس و مولانا می‌بینیم چگونه شمس چشم‌اندازی را به مولانا توصیه می‌کند که برای بشر امروز قابل استفاده است. او به مولانا می‌گوید رقابت را کنار بگذار و دلخوش نباش که ۵۰۰ نفر پای منبرت هستند و چه مقام و جایگاهی داری. امروز بسیاری از ما بنده پول و موقعیت اجتماعی شده‌ایم.

واکنش‌ها

فتحی اضافه کرد: بسیاری از اندیشمندان مانند استاد کزازی، استاد موحد، دکتر رضوانی و… در یک اکران خصوصی فیلم را دیدند و نظرات ارزشمندشان به ما روحیه داد، ولی مخاطب متوسط جامعه برایمان بسیار اهمیت داشت. نه با این هدف که فیلم را ببینند و بگویند دیگر مولوی و شمس را می‌شناسم، امیدمان این بود که مخاطب برود این‌ها را در کتاب‌ها و مقالات جست‌وجو کند. خوشبختانه تا حد زیادی به این هدف رسیدیم و بخش عظیمی از مخاطبانمان از نسل جوان بودند. به دلایل بی‌شمار، دچار انقطاع فرهنگی بین نسل جوان و میراث فرهنگی‌مان هستیم. خیلی مهم است که این پیوند برقرار شود.

منابع

توحیدی درباره استفاده از منابع عامه‌پسند مانند «ملت عشق» به جای منابع اصیل‌تری مانند «پله پله تا ملاقات خدا» بیان کرد: «ملت عشق» منبع اصلی ما نبوده و خودش متکی به منابع دست اول درباره زندگی مولاناست. ما برای نگارش فیلم‌نامه سه منبع اصلی داشتیم و معیارمان این بود که نزدیک‌ترین منابع به زمان مولانا باشد. «رساله سپهسالار»، «مناقب‌العارفین» و «مثنوی ولدنامه» سه منبعی بودند که فیلم‌نامه را براساس آن نوشتیم.

البته از کتاب‌های دیگر از جمله کتاب دکتر زرین‌کوب و کتاب «زندگی مولانا» اثر استاد بدیع‌الزمان فروزانفر هم استفاده کرده‌ایم. توحیدی با بیان اینکه در فیلم ساختن درباره شخصیت‌های تاریخی دو انتخاب داریم، اظهار کرد: یک انتخاب این است که زندگی شخصیت را از ابتدا تا انتها نمایش دهیم و روش دوم نمایش دادن برشی از زندگی است و ما برای «مست عشق» این انتخاب را کردیم و مهم‌ترین مقطع زندگی مولانا را به نمایش گذاشتیم. فیلم لایه‌های گوناگون و سه خط زمانی و سه خط داستانی دارد و سه آدم از سه موضع مختلف را داریم. کوشیدیم این مقطع زندگی را بگیریم و سطوح مختلف تماشاگرانمان را راضی نگه داریم و آن‌ها را تشویق کنیم بیشتر درباره شمس و مولانا تعمق کنند.