عفونت واژن در بارداری

عفونت قارچی نوع متداولی از عفونت واژن است که زنان و به ویژه زنان باردار به آن دچار می شوند. وجود مقدار کمی قارچ و میکروارگانیسم در واژن طبیعی است، اما زمانی مشکل ساز خواهد شد که رشد آنها سریع می شود و سایر میکروارگانیسم ها را تحت تاثیر قرار می دهد. در این مطلب دربارۀ عفونت قارچی، دلایل ابتلا به آن، روش های پیشگیری به کمک کرم ژل ویتابلا و درمان آن بیشتر و دقیق تر خواهید خواند.

علل ابتلا به عفونت قارچی واژینال

داشتن مقدار مشخصی از قارچ های میکروسکوپی در واژن و همچنین در دستگاه گوارش غیرطبیعی نیست. قارچ تنها زمانی مشکل ساز است که با سرعت زیادی رشد کند و سایر میکروارگانیسم ها را تحت تاثیر قرار دهد. سطح بالای استروژن در دوران بارداری باعث می شود که واژن، گلیکوژن بیشتری تولید کند و در نتیجه برای رشد سریع قارچ ها مستعد شود.

برخی از محققان معتقدند که استروژن ممکن است تاثیر مستقیم روی خود قارچ ها داشته باشد و به رشد سریع و چسبیدن بهتر آنها به دیوارۀ واژن کمک کند. همچنین در زمان استفاده از آنتی بیوتیک ها، به خصوص استفادۀ مکرر یا طولانی مدت، احتمال بیشتری برای ابتلا به عفونت قارچی وجود خواهد داشت، زیرا این داروها علاوه بر کشتن باکتری های عامل بیماری، ممکن است باکتری های طبیعی محافظ در واژن را نیز تحت تاثیر قرار دهند که باعث رشد راحت تر و سریع تر قارچ ها می شود.

علایم عفونت قارچی واژینال

علایم یک عفونت قارچی می تواند آزاردهنده باشد و در صورت درمان نشدن به مرور بدتر شود، اگرچه ممکن است به مرور زمان این علایم از بین برود. علایم عفونت قارچی عبارتند از:

• قرمزی، خارش و التهاب در واژن
• درد و سوزش در واژن و ناحیۀ بیرونی اطراف آن
• ترشحات بی بو و پنیری شکل یا مانند کرِم از واژن و اغلب سفید رنگ
• ناراحتی یا
• سوزش هنگام ادرار کردن

درمان عفونت قارچی واژینال

در صورت مشاهدۀ علایم عفونت قارچی باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک با معاینه و نمونه برداری از ترشحات واژن مثلاً با آزمایش پاپ اسمیر و آزمایش آن، از وجود هر گونه عفونت قارچی مطمین خواهد شد. اگرچه داروهای ضدقارچ بدون نسخه در داروخانه در دسترس است، اما در دوران بارداری استفاده از این دارو ها بدون نظر و تشخیص پزشک توصیه نمی شود، زیرا علایمی که شما دارید ممکن است ناشی از عفونت قارچی نباشد و عفونت دیگری منجر به بروز آنها شده باشد. پس مهم است که بدانید عفونت قارچی ممکن است نشانۀ مشکل دیگری باشد. مطالعه و تحقیقات نشان می دهد اکثر خانم هایی که خودشان برای درمان یک عفونت قارچی اقدام می کنند، علت اصلی را نادیده می گیرند و دریافت درمان مناسب را به تاخیر می اندازند.

برای درمان عفونت قارچی، پزشک ممکن است استفاده از کرم واژینال ضدقارچ یا قرص شیاف واژینال را تجویز کند. کرم ها و شیاف های محتوی کلوتریمازول معمولاً برای درمان بسیاری از عفونت های قارچی موثر است. کرم یا قرص واژینال را بهتر است شب ها استفاده کنید که دراز کشیده اید و امکان نشت کرم به بیرون از واژن کمتر است یا وجود ندارد. مدت استفاده از کرم و شیاف توسط پزشک مشخص می شود، اما معمولاً هفت روز پشت سر هم باید از این دارو استفاده کنید.

هنگام استفاده از کرم واژینال و ژل بهداشتی ویتابلا  بهتر است مقداری از کرم را در ناحیۀ خارجی واژن نیز بمالید. پس از آغاز درمان، ممکن است چند روز طول بکشد تا احساس آرامش ایجاد شود. در این مدت می توانید خارش شدید را با استفاده از یک کیسه یخ یا با خیس کردن محل با آب سرد به مدت چند دقیقه تسکین دهید. اگر دارو تاثیرهای منفی روی شما داشت یا تغییری را احساس نکردید، بهتر است پزشکتان را مطلع کنید، زیرا ممکن است نیاز به تجویز داروی دیگری باشد. همچنین برای اطمینان از درمان کامل عفونت باید دورۀ درمان را کامل کنید، حتی اگر نشانه های عفونت خیلی زود برطرف شده باشد.

روش های پیشگیری از عفونت قارچی

فضای گرم و مرطوب، محیط مناسبی برای رشد قارچ هاست. با خشک نگه داشتن واژن از به وجود آمدن عفونت قارچی جلوگیری خواهید کرد. همچنین متعادل نگاه داشتن باکتری های مفید واژن نیز در پیشگیری از عفونت های قارچی موثر است. اگرچه پیشنهادهای زیر از نظر علمی ثابت نشده ، اما به اندازۀ کافی آسان است و ارزش امتحان کردن را دارد:

• از که امکان تنفس خوبی دارد استفاده کنید. پوشیدن جوراب شلواری، شلوار تنگ و به ویژه لباس هایی که جنس آنها از الیاف مصنوعی است اصلاً توصیه نمی شود.
• لباس های خیس را بلافاصله تعویض کنید و درصورتی که لباس زیر شما در اثر فعالیت مرطوب شده است، آن را به سرعت عوض کنید.
• خوابیدن بدون لباس زیر در شب، به رسیدن هوا به اندام تناسلی کمک می کند و جلوی رطوبت را می گیرد.
• برای نظافت واژن، به آرامی از آب ولرم استفاده کنید و هرگز از دوش واژینال استفاده نکنید.
• برای خشک کردن ناحیۀ واژن، حتماً دستمال را از جلو به عقب اندام تناسلی خود بکشید.
• مصرف ماست پروبیوتیک به دلیل وجود باکتری های مفید در آن از لحاظ تیوری می تواند به حفظ تعادل باکتریایی مناسب در روده و واژن کمک کند. شواهد متضادی وجود دارد که آیا ماست به جلوگیری از عفونت های قارچی کمک می کند یا خیر، اما بسیاری از خانم ها موثر بودن آن را تایید می کنند. در هر صورت، این مادۀ غذایی منبع خوبی از پروتیین و کلسیم به شمار می رود.

عفونت های بارداری در بیشتر مواقع جدی نبوده و در صورت تشخیص و درمان به موقع خطرات خاصی به همراه نخواهند داشت. برخی از عفونت های رایجی که ممکن است در طول بارداری رخ دهند عبارتند از آنفولانزا، عفونت های قارچی واژن، عفونت های رحمی، استرپتوکوک گروه B، واژینوز باکتریایی و لیستریا.

به طور کلی تغییرات در عملکرد سیستم ایمنی بدن ممکن است باعث افزایش خطر ابتلا به عفونت شود. به همین جهت مشورت با یک پزشک متخصص زنان یا دکتر مامایی اهمیت زیادی دارد. دکترتو به شما در پیدا کردن یک پزشک مناسب کمک خواهد کرد.

عفونت های بارداری کدامند؟

عفونت های زیادی در بارداری مادر و جنین را درگیر کرده و به خطر می اندازد که برخی از آن ها عبارتند از:

• سیفلیس
• کلامیدیا
• توکسوپلاسموز
• هپاتیت
• استرپتوکوک گروه B
• لیستریا
• تبخال
• عفونت مادرزادی سیتومگالوویروس
• ویروس زیکا

برخی از عفونت ها نگران کننده نبوده و سریعا درمان می شوند. اما برخی دیگر از بوده و باید برای جلوگیری از عوارض جدی اقدامات لازم را انجام داد. در این مطلب هر یک از عفونت های شایع دوران بارداری را توضیح می دهیم.

علایم عفونت بارداری (نشانه های عفونت بارداری)

علایم اصلی عفونت های حاملگی حرارت بالای بدن، سرفه مداوم و از دست دادن حواس چشایی و بویایی هستند. در شرایط ابتلا به عفونت در بارداری بسیاری از افراد هیچ علایمی نخواهند داشت، اما برخی دیگر علایمی واضح از خود نشان می دهند. برخی شواهد نشان می دهد که عفونت در دوران بارداری خطر ابتلا به بیماری های جدی تر به ویژه در سه ماهه سوم بارداری را افزایش می دهد.

علت عفونت های بارداری

بیماری های عفونی اختلالاتی هستند که توسط میکروارگانیسم های بیماری زا (مانند باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها و انگل ها) ایجاد می شوند و ممکن است به طور مستقیم یا غیرمستقیم منتقل شوند. برخی از عفونت ها ممکن است مضر باشند، اما برخی هم بی ضرر هستند. همه این عفونت ها ممکن است قابل پیشگیری باشند.

عفونت های دوران بارداری اگر درمان نشوند منجر به عوارض جدی خواهند شد. عوارض ناشی از عفونت های شدید در دوران بارداری ممکن است شامل زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد، نقایص مادرزادی، مشکلات یادگیری و احتمالاً از دست دادن بارداری باشد. پیشگیری، تشخیص زودهنگام و درمان به موقع عفونت در بارداری برای کمک به به حداقل رساندن و از بین بردن این عوارض ضروری است.

درمان عفونت های بارداری

مصرف انواع آنتی بیوتیک ها، باکتری ها را از بین برده یا از گسترش آن ها جلوگیری می کند. این داروها شامل پنی سیلین ها، سفالوسپورین ها و داروهای مربوط به اریترومایسین (به نام ماکرولیدها) عموماً برای استفاده در دوران بارداری بی خطر هستند. در کنار دارو درمانی روش های خانگی هم برای درمان عفونت بارداری مورد توجه بسیاری افراد قرار می گیرند. در ادامه به طور مجزا و کامل تمام درمان ها را شرح داده ایم:

1. درمان دارویی

همانطور که اشاره شد، معمولا مصرف آنتی بیوتیک ها در دوران بارداری تجویز می شوند. با این حال نوع خاص دارو با توجه به نوع عفونت تعیین می شود. مصرف برخی از آنتی بیوتیک ها در دوران بارداری مناسب است، در حالی که برخی دیگر مناسب نبوده و خطرناک هم هستند. عوامل مختلفی از جمله نوع آنتی بیوتیک، زمان مصرف آنتی بیوتیک در بارداری و مدت زمان مصرف، میزان مصرف و اثرات احتمالی آن بر بارداری مواردی هستند که باید در زمان تجویز و مصرف دارو در نظر گرفته شوند.

در اینجا برخی نمونه های آنتی بیوتیک هایی که به طور کلی در دوران بارداری ایمن هستند نام برده ایم:

• پنی سیلین ها، از جمله آموکسی سیلین (Amoxil، Larotid) و آمپی سیلین
• سفالوسپورین ها از جمله سفاکلر و سفالکسین (کفلکس)
• کلیندامایسین (کلیوسین، کلیندا-درم و کلینداژل)

اعتقاد بر این است که برخی دیگر از آنتی بیوتیک ها در دوران بارداری خطراتی ایجاد می کنند. به عنوان مثال، تتراسایکلین ها می توانند بر رشد استخوان تاثیر بگذارند و دندان های کودک در حال رشد را تغییر رنگ دهند. مصرف تتراسایکلین ها بعد از هفته پنجم بارداری توصیه نمی شود. سولفونامیدها ممکن است خطر کمی برای بیماری های قلبی، شکاف لب یا کام و زردی داشته باشند. همچنین به طور کلی باید در سه ماهه اول بارداری و نزدیک به زمان زایمان از مصرف سولفونامیدها اجتناب شود.اگر آنتی بیوتیک بهترین راه برای درمان بیماری شما باشد، پزشک بی خطرترین آنتی بیوتیک و دوز را تجویز می کند. اگر در مورد استفاده از آنتی بیوتیک در دوران بارداری سوال یا نگرانی دارید، با پزشک خود صحبت کنید.

2. درمان خانگی عفونت واژن در بارداری

عسل زمانی که به صورت موضعی استفاده شود، می تواند PH واژن را کاهش دهد و باعث شود رشد قارچ به طور چشمگیری کاهش یابد. همچنین شما می توانید برخی از گیاهان با خواص ضد قارچی مانند اکالیپتوس، بادرنجبویه، شمعدانی و غیره را به عسل اضافه کنید و محلول قوی تری بسازید که می تواند به طور موثر با قارچ مبارزه کند.

یکی دیگر از درمان های خانگی بسیار موثر برای عفونت قارچی، استفاده موضعی از روغن نارگیل است. قیمت ژل مو نیز به دلیل وجود روغن نارگیل در ترکیباتش نسبت به سایر محصولات تفاوت ناچیزی دارد . روغن نارگیل حاوی خواص ضد قارچی است که به کشتن کاندیدا کمک می کند. یک سویه از کاندیدا آلبیکنس به روغن نارگیل حساس بوده و در مقایسه با فلوکونازول، فقط مقدار کمی روغن نارگیل برای خلاص شدن از آن کافی است.

برای درمان عفونت ادراری در بارداری چه بخوریم؟

اگر مبتلا به عفونت در بارداری هستید باید سعی کنید غذاهایی مانند ماست یونانی ساده، خیار شور و کلم ترش را در رژیم غذایی خود بگنجانید. این مواد غذایی می توانند به مبارزه با عفونت کمک کنند. همچنین غذاهای پر فیبر مانند موز، لوبیا، عدس، آجیل، جو دوسر و سایر غلات کامل می توانند به حذف باکتری های مضر از بدن کمک کنند.

برخی از عوارض شایع عفونت بارداری شامل موارد زیر هستند:

• فشار خون بالا
• دیابت بارداری
• پره اکلامپسی
• زایمان زودرس
• افسردگی و اضطراب
• از دست دادن بارداری (سقط جنین)
• مرده زایی