بمب های 2000 پوندی که آمریکا به رژیم صهیونیستی داد

«وقتی بایدن تهدید کرد که در صورت حمله به شهر رفح در جنوب غزه، ارسال برخی از تسلیحات به اسراییل را متوقف خواهد کرد، اثرات مخرب یک سلاح برای او نگران کننده بود.»

به گزارش آیت البرز، روزنامه نیویورک تایمز با بیان این مطلب در گزارشی می نویسد: جو بایدن رییس جمهور آمریکا در مصاحبه اخیر خود با شبکه خبری سی.ان.ان گفت: «غیرنظامیان غزه با این بمب ها کشته می شوند.»

اشاره او به بمب های 2000 پوندی ساخت ایالات متحده بود که بزرگترین نوع خود در سری بمب های کلاس Mark 80 پنتاگون است.

در واژگان معمول ارتش آمریکا، بمب های سری Mark 80 بمب هایی با هدف عمومی هستند، به این معنی که می توان آنها را تقریبا بر روی هر هدفی که معمولا ارتش انتظار دارد در جنگ با آنها روبرو شود، انداخت. علاوه بر بمب های 2000 پوندی Mk-84، آنها همچنین در نسخه های 250 پوندی، 500 پوندی و 1000 پوندی و در مدل های Mk-81، Mk-82 و Mk-83 عرضه می شوند.

بایدن پیش از این ارسال 3500 بمب از سری Mark 80 به اسراییل را به تعویق انداخت، چون می ترسید در یک حمله بزرگ به رفح استفاده شوند، جایی که بیش از یک میلیون فلسطینی در آن پناه گرفته اند.

در تحقیقات دسامبر نیویورک تایمز مشخص شد که بمب های 2000 پوندی آمریکایی مسیول یکسری از بدترین حملات علیه غیرنظامیان فلسطنی از آغاز جنگ غزه هستند.

به گفته یکی از دفاتر ارتش ایالات متحده که مهمات پنتاگون را مدیریت می کند، اهداف ایده آل برای چنین تسلیحاتی با این اندازه، «ساختمان ها، محوطه های راه آهن و خطوط ارتباطی» هستند.

داده های وزارت دفاع آمریکا مشخص می کند که هواپیماهای جنگی ایالات متحده معمولا از مهمات بسیار کم قدرت برای پشتیبانی از نیروهای زمینی درگیر با جنگنده های دشمن استفاده می کنند.

حدود 40 درصد از وزن هر یک از این بمب ها از مخلوط انفجاری قوی تشکیل شده است. بقیه به بدنه فولادی آن مربوط است. هنگامی که این بمب ها منفجر می شوند، غلاف صاف بمب به قطعات برنده ای تبدیل می شود که می تواند بدن انسان و وسایل نقلیه غیر زرهی را به طور یکسان خرد کند.

راهنماهای دوره ای که در آموزش نیروهای آمریکایی برای انجام حملات هوایی مورد استفاده قرار می گیرند، بیان می کنند که هر فردی در فاصله 115 فوتی از برخورد یک بمب 250 پوندی قرار گرفته، 10 درصد احتمال دارد که دچار قطع عضو یا کشته شود. این شعاع کشنده برای یک نسخه یک تنی که درست بالای زمین منفجر می شود، به نزدیک به 600 فوت می رسد.

بمب عمل نکرده سری Mark 80 در جنوب غزه

برای مدتی ایالات متحده انحصار این بمب ها را در اختیار داشت. اما اکنون بمب 2000 پوندی Mark 84 توسط تعدادی از کشورها از جمله استرالیا، برزیل، کانادا، فرانسه، هند، ایتالیا، پاکستان، اسپانیا، سوییس، ترکیه و امارات متحده عربی ساخته و فروخته می شود.

اسراییل مدل خودش را دارد اما داده های صادراتی نشان می دهد که این رژیم نیز بسیاری از این بمب ها را از آمریکا و از طریق کمک مالی سالانه 3.5 میلیارد دلاری مالیات دهندگان آمریکایی از این کشور خریداری می کند.

بمب ها چطور تکامل یافته اند؟

اگرچه در سال های دهه 50 میلادی وجود و عملکرد این بمب ها به صورت کلی محرمانه بود اما سری Mark 80 به طور کامل در دوران جنگ ویتنام برای مردم نمایان شد.

بسیاری از این بمب ها که از سال 1965 تا 1973 بر سر مردم ویتنام، کامبوج و لایوس ریخته شد، تسلیحات هدایت نشده ای بودند که هر کدام چند صد دلار قیمت داشتند. در بهترین شرایط، می شد انتظار داشت که نیمی از آنها در فاصله 400 فوتی هدف خود فرود بیایند.

وقتی که این بمب ها خواه به دلیل اشتباه خلبان یا تغییر جهت وزش باد از مسیر اصلی منحرف می شدند، در برخی اوقات روی سر سربازان آمریکایی می افتادند.

اما در اواخر دهه 60 میلادی، «تگزاس اینسترومنتز» کیتی به نام Paveway را توسعه داد که با افزودن قطعاتی به دماغه و دم بمب به سری Mark 80 دقت بیشتری می داد به طوریکه به بمب اجازه می داد با استفاده از لیزرهایی که از هواپیماهای جنگی می تابیدند، خود را به سمت هدف هدایت کند. این روند میانگین فاصله انحراف را به حدود 10 فوت کاهش داد. با این حال، به دلیل هزینه بالا، Paveway تنها بخش کوچکی از بمب های پرتاب شده توسط نیروی هوایی ایالات متحده در طول جنگ ویتنام را تشکیل می داد.

ساخت بمب 2000 پوندی Mark 84 در آمریکا

در دوران جنگ 1991 خلیج فارس، این تسلیحات را به طور معمول «بمب های هوشمند» می نامیدند و این عبارت از آن زمان برای چنین تسلیحات هدایت شونده استفاده می شود.

تسلیحات هدایت شونده لیزری باز هم به دلیل بدی شرایط جوی و طوفان های شن اغلب دچار اشتباه می شدند برای همین، مقام های نظامی آمریکا یک کیت هدایت جدید را برای Mark 80 در اوایل دهه 90 میلادی ساختند. این کیت جدید با عنوان «مهمات حمله مستقیم مشترک» یا JDAM هزینه ای برابر با نیمی از Paveway را داشت و از سیگنال های رادیویی جی.پی.اس ماهواره ای در فضای جو برای هدایت استفاده می کرد. این تسلیحات می توانند 30 فوتی اهداف خود به هدف برخورد کنند.

چقدر از بمب های 2000 پوندی استفاده می شود؟

استفاده از چنین بمب هایی توسط نیروهای آمریکایی زیاد نیست.

در طول جنگ ویتنام، هواپیماهای جنگی نیروی هوایی آمریکا بیش از سایر انواع تسلیحات هوایی از جمله بمب های خوشه ای، بیشتر از Mark82 استفاده کردند و معمولا بمب های Mark 84 را برای تخریب ساختمان های بزرگ یا زیرساخت ها مانند پل ها به کار بردند. در دهه های پس از آن، Mark 82 متداول ترین کلاهک مورد استفاده آمریکایی ها در نبرد باقی مانده، به ویژه هنگامی که با کیت هدایت Paveway یا JDAM ترکیب می شود.

در مقایسه، اسراییل بیشتر از بمب های 2000 پوندی استفاده می کند.

یکی از مقام های ارشد نظامی آمریکا گفت، در دو هفته نخست جنگ اخیر غزه، 90 درصد از این مهمات توسط اسراییل که در غزه استفاده شد، بمب های هدایت شونده ماهواره ای یکهزار تا 2000 پوندی هستند. مابقی بمب های کوچکتر 250 پوندی بوده اند.

اسراییل همچنین از نوع کمی متفاوت از بمب 2000 پوندی به نام BLU-109 استفاده می کند که می تواند به زیر زمین نفوذ کند تا به اهداف مدفون مانند تونل های حماس برسد. مانند همه به اصطلاح سنگرشکن ها، بیشتر وزن این بمب ها از یک بدنه فولادی بسیار ضخیم تر نسبت به تسلیحات چند منظوره دیگر تشکیل می شود و با قدرت 525 پوند تی.ان.تی منفجر می شود.

آیا بمب های بزرگتری هم وجود دارد؟

ایالات متحده تعداد بسیار کمی بمب معمولی بزرگتر از 2000 پوند می سازد. اسراییل یکی از آنها را به دست آورده که یک بمب 5000 پوندی با بدنه ضخیم تر است که برای حمله به اهدافی در عمق زیر زمین ساخته شده است.

اسراییل 50 بمب این شکلی از آمریکا در سال 2015 خرید که هر کدام معادل 625 پوند تی.ان.تی است.

دو سلاح دیگر هرگز برای متحدان تامین یا فروخته نشده است.

یکی از آنها یک بمب 21000 پوندی به نام Massive Ordnance Air Blast یا MOAB است که درست بالای زمین با نیروی 18700 پوند تی.ان.تی منفجر می شود و فقط از هواپیماهای باری پرتاب می شود. این بمب یک بار در سال 2017 در افغانستان مورد استفاده قرار گرفت که تنها موردی است که آمریکا به عموم اذعان کرد از آن استفاده کرده است.

وزارت دفاع آمریکا همچنین دارای یک بمب 30 هزار پوندی به نام Massive Ordnance Penetrator است که می تواند قبل از منفجر شدن به عمیق ترین بخش زمین نفوذ کند اما فقط می تواند توسط بمب افکن رادارگریز B-2 حمل شود. این بمب با نیروی 5600 پوند تی.ان.تی منفجر می شود.

مخالفت با استفاده اسراییل از بمب Mark 84 برای چیست؟

بسیاری از سیاستمداران و فعالان می گویند بمب های 2000 پوندی برای استفاده از غزه بسیار قدرتمند هستند.

سناتور برنی سندرز 29 مارس 2024 در شبکه های اجتماعی با اشاره به بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسراییل نوشت: «آمریکا نمی تواند یک روز به نتانیاهو التماس کند که غیرنظامیان را بمباران نکن و روز دیگر برایش بیش از هزار بمب 2000 پوندی بفرستد که می تواند تمام ساختمان های غزه را با خاک یکسان کند. ما باید به این تبانی پایان بدهیم؛ بمب بیشتری به اسراییل ندهید!»

در مه 2021، سندرز تلاش کرد تا جلوی فروش 735 میلیون دلاری بمب های آمریکایی به اسراییل را بگیرد.

برندی سندرز

اسراییل از این بمب ها پیشتر هم استفاده کرده بود. در سال 2008 با تکیه بر بمب های سری Mark 80 در جنگی دیگر با حماس و در یک جنگ دیگر در 2021 ساختمان هایی را در شهر غزه که محل دفتر خبرگزاری هایی مانند آسوشیتدپرس، الجزیره و سایر رسانه های خبری بود، هدف قرار داد.

وزارت جنگ تل آویو به درخواست های مکرر و ایمیل های بیشمار درباره انتقال این تسلیحات ساخت آمریکا و بمب های سری Mark 80  پاسخی نداده است.

پایان خبر آیت البرز